Belki de konuşmakta en zorlandığımız konuların başında geliyor yas…Yaşamak kadar somut, kabul etmekte zorlanacağımız kadar soyut ve anlaşılması güç bir mesele...
Yas süreci yaşanması çok zor, sancılı ve hayat akışında hepimizin tecrübe edeceği doğal bir süreçtir. Her birimiz farklı sebeplerden dolayı yas sürecini yaşadık ya da yaşamak durumunda kalacağız. Yas denilince akla sadece sevdiğimiz birinin ölümü gelebilir ancak, birini kaybetmek gibi bir ilişkiyi bitirmek, boşanmak, sevdiğimiz bir yeri bırakmak, bir hayvanımızı kaybetmek de yasa sebep olabilir. Burada söz konusu olan, kişinin hayatında bağ kurduğu ve önem verdiği bir değerin kaybıdır.
Yası, bireyin hayatındaki önemli bir kaybın ardından fiziksel ve ruhsal olarak hissedilen acı olarak tanımlayabiliriz. Yas süreci içinde baş etmesi zor olumsuz duygular hissedilir, ancak bu duygular olumsuz olsa da kayıp durumunda ortaya çıkan sağlıklı duygulardır. Bazı kaynaklarda yasın evreleri hakkında yazılan bilgiler mevcuttur. Bu bilgiler doğru kabul edilir ancak her birimizin yası kendimize özel ve biriciktir.
Kaybın nasıl gerçekleştiği, bunun bireyler üzerindeki travmatik etkisi, geçmişteki travmatik yaşantılar ya da psikolojik rahatsızlıklar gibi pek çok faktörden dolayı yas süreçleri farklılık gösterebilir.
Herkesin duyguları yaşama ve ifade etme biçimi farklıdır bu yüzden kimine konuşmak iyi gelirken, kimine sessizlik iyi gelir. Bazıları sosyalleşerek, hayatın içine karışarak baş etmeye çalışırken diğerleri derin ve yoğun duyguları sindirme evresinde olabilir, yalnız kalmak isteyebilir. Hiçbir durumda bireyler yargılanmamalı, bu süreçte destek olmak için öncelikle kişiyi ve kişinin o anki ihtiyacı gözetilmelidir. Burada önemli olan kişinin farklı yollarla yas sürecini atlatmasına izin vermektir.
Yas sürecini sağlıklı bir şekilde atlatmak demek, yaşadığımız acının farkında olmak ve bu duygunun normal olduğunu bilmektir. Bu acının yanında, geçmişe dair özlem, çaresizlik, suçluluk gibi duygular da olabilir. Bunun yanında; depresif duygu durumu, isteksizlik, uyku ve yeme düzeninde bozulma, hayat akışından uzaklaşma- kopma gibi belirtiler görülebilir. Bu belirtilerin sağlıklı yas süreci içerisinde yavaş yavaş ve kendiliğinden azalması beklenir. 6 aydan daha fazla süren belirtiler için uzmandan fikir almak önemlidir. Bunun yanında sürecin sağlıksız bir şekilde yaşanması, yasın ertelenmesi- uzaması ya da yok sayılması gibi durumlar, kişilerin hayatında daha sonra ortaya çıkacak problemlere yol açabilir. Bunlarla birlikte, yas sürecini sağlıklı bir şekilde atlatmak ve acıyı sindirmek için psikolojik destek yardımcı olabilir. Psikolojik destek sürecinde kişi; acının hafiflemesiyle birlikte, kaybın unutulması yerine bu kayıpla hayata yeniden adapte olmayı öğrenmektedir.
Ayrıntılı bilgi ve randevu için: 0362 233 25 25, [email protected]
