Anayasa Mahkemesi’nin kamu görevlilerinin toplu sözleşme ikramiyesinden yararlanması için yüzde 2 barajını aşan sendikalara üye olma koşuluna ilişkin düzenlemeyi “ayrımcılık” gerekçesiyle ikinci kez iptal etmesi, memur sendikaları arasında tartışmaya yol açtı.
Kamu Görevlileri Hakem Kurulu tarafından geçen ağustos ayında bağıtlanan 2024 - 2025 yıllarını kapsayan 7. Dönem Toplu Sözleşme kapsamında sendikalaşmayı teşvik amacıyla her ay maaşlarla birlikte 2024 yılında yüzde 2 barajını aşan sendika üyelerine 538 TL, yüzde 2 barajın altında kalan sendikalara üye memura ise 190 TL tutarında ikramiye ödenmesi hüküm altına alındı.
CHP’nin başvurusu ile hükmün iptal edilmesi üzerine yeni düzenleme yapılıncaya dek tüm kamu çalışanlarına 190 TL tutarında ikramiye verilecek.
İptal kararı gerekçesinin Resmi Gazete’de yayınlanması üzerine 6.5 milyonu aşkın memur ile memur emeklisi adına toplu sözleşme masasına oturan yetkili konfederasyon Memur-Sen ile ikinci büyük konfederasyon Türkiye Kamu-Sen; kamu görevlilerinin 348 TL kaybı olacağını vurgulayarak, düzenlemeyi AYM’ye taşıyan CHP ile destekleyen memur sendikalarına şiddetli tepki gösterdi.
Her iki konfederasyonun dışındaki diğer sendikalar iptal edilen düzenlemenin memurlar arasında ayrımcılık oluşturduğunu ve temel amacın Memur-Sen ile Türkiye Kamu-Sen’e yeni üye kazandırmak olduğuna dikkat çekerek, AYM’nin ikinci kez doğru ve adil karar verdiğini belirtti.
Türkiye Kamu-Sen’ göre 538 TL’lik toplu sözleşme ikramiyesinden 47 farklı sendikaya üye 2 milyon 18 bin 674 memur yararlanırken, 196 sendikaya üye 111 bin 970 memura ise 190 TL ödeniyordu .
Büro-İş’e göre ise 1 milyon 614 bin memur 538 TL ikramiye alamıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan TBMM’nin çalışmalara başlamasıyla yeni düzenlemenin çıkarılacağını ya da ek protokolle ikramiye ödemelerinin yeniden başlayacağını açıkladı. Ancak memur arasında ayrımcılık oluşturduğu gerekçesiyle AYM’nin üçüncü kez iptal kararı vermesi yüksek olasılık.
Zira 4 milyonu aşkın memurun bir bölümüne iktidara yakın sendikalara üye olduğu diye 538 TL tutarında ikramiye ödenirken, diğer sendikalara üye memurun bu haktan yoksun bırakılması Anayasa’nın 10 maddesine, yani eşitlik ilkesine aykırı uygulama. Anayasa Mahkemesi de 10. maddeyi gözeterek ikramiye düzenlemesini iki kez iptal etti.
Daha önce de toplu sözleşme ikramiyesinden yararlanabilmek için yüzde 3 barajı aşan sendikalara üye olma koşulu getirilmiş, bağımsız sendikaların başvurusu üzerine AYM barajı iptal etmişti. Hükümet de ikramiye için yüzde 2 barajına ilişkin düzenlemeyi çıkarmıştı. AYM yüzde 2 barajını da iptal ederek memura ayrımcılığı bir kez daha kaldırdı.
Anayasada sendika seçme özgürlüğü güvence altında. Türkiye,
kamu çalışanlarının istediği sendikaya üye olmasını öngören 87 ve 151
sayılı ILO sözleşmelerini imzaladı. Hal böyle iken sendikalar ve memur arasında baraj ayrımcılığı yapmak niye?
Aslında baraj uygulaması ile muhalif, sesi çıkan, eylem yapan bağımsız sendikaların bastırılması ve kapatılması isteniyor. Bir diğer amaç yandaş sendikaların üye sayısını artırmak.
Salt ücret zammı sendikacılığı yapanların yanı sıra demokrasinin ve hukukun üstünlüğünü ödünsüz savunan, anayasal düzene sahip çıkan sendikalara çok fazla gereksinim var. Onların sesini ikramiye ayrımcılığı ve üye kaybı ile kısmak demokrasiye aykırı ve adil olmayan uygulama.
