Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), olan çocuklarda bilimsel olarak kanıtlanmış tek tedavi yöntemi ilaç olmakla birlikte çocukların bu zorlukla başa çıkabilmeleri için ilaç dışında da pek çok etkili strateji bulunmaktadır. İşte DEHB tanısı alan çocuklar için ilaç dışında uygulanabilecek destek stratejileri:
1. Rutinler:
Çocuklar için belirgin ve yapılı bir rutin, günlük aktiviteleri düzenleyerek çocuğun daha iyi odaklanmasına yardımcı olabilir. Sabah rutini, öğrenme saatleri ve uyku düzeni gibi düzenli aktiviteler, çocuğun beklentilerini anlamalarına katkıda bulunabilir.
2. Teknoloji Kullanımı:
Hem dikkat becerilerini bozan hem de davranış problemlerini artıran ekran süre sınırının aşımına mutlaka dikkat edilmelidir. Ancak belirli uygulamalar ve programlar, çocukların dikkatlerini toplamalarına yardımcı olduğu da gözardı edilmemelidir. Sınırlı olduğu sürece öğrenme oyunları ve interaktif uygulamalar, çocuklara öğrenmeyi eğlenceli bir deneyim haline getirebilir.
3. Uyku Hijyeni:
Sağlıklı bir uykusu olmayan çocuğun davranışlarını kontrol edebilmesini ve dikkatini toparlayabilmesini bekleyemeyiz.
2. Somut Hedefler Belirleme:
Küçük, ulaşılabilir hedefler belirlemek, çocukların başarı duygusunu güçlendirebilir. Bu hedefler, çocuğun odaklanma ve görevleri tamamlama becerilerini geliştirmelerine katkı sağlar.
3. Fiziksel Aktiviteler ve Egzersiz:
Fiziksel aktiviteler, çocukların enerjisini yönlendirmelerine ve dikkatlerini odaklamalarına yardımcı olabilir. Spor, dans veya yoga gibi düzenli egzersizler, çocuğun enerjisini daha pozitif bir şekilde harcamasına katkıda bulunabilir. Haftada 3 gün en az 30 dakika spor önerilir.
4. Görsel ve Somut Destek Araçları:
Çocuklar için görsel destek araçları, öğrenmeyi ve hatırlamayı kolaylaştırabilir. Takvimler, hatırlatıcılar, post-it notlar gibi araçlar, çocukların görevlerini organize etmelerine yardımcı olabilir.
6. Pozitif Takviye ve Ödüllendirme:
Pozitif davranışları vurgulamak ve ödüllendirmek, çocuğun motivasyonunu artırabilir. Küçük başarılar, çocuğun özgüvenini güçlendirerek olumlu bir döngü oluşturabilir.
7. İletişimi Güçlendirmek:
Açık iletişim kurmak, çocukların ihtiyaçlarını ve duygularını ifade etmelerine yardımcı olabilir. Aile içi iletişimi güçlendirmek, çocuğun kendini anlaşılmış hissetmesine katkıda bulunabilir.
8. Uyumlu Eğitim Stratejileri:
Eğitimde uyumlu stratejiler kullanmak, çocuğun öğrenme sürecini destekleyebilir. Öğretmenlerle işbirliği yaparak çocuğun öğrenme ihtiyaçlarına uygun stratejiler geliştirmek, sınıf içinde başarıyı artırabilir.
DEHB tanısı alan çocuklar için ilaç dışında uygulanan bu stratejiler, çocukların güçlü yönlerini keşfetmelerine ve zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olabilir. Ancak, her çocuk farklıdır, bu nedenle etkili destek stratejilerini belirlemek için bireysel ihtiyaçları dikkate almak önemlidir. Aileler, öğretmenler ve uzmanlar arasında işbirliği, çocukların sağlıklı bir şekilde gelişmelerine destek sağlamak adına önemlidir.
Uzman Psikolojik Danışman / Özel Yetenekliler Uzmanı
Tuğçe GÜNDÜZ YILMAZ
