1904 yılında, Merzifon Amerikan Koleji'nin sağladığı destekle, Rumlar tarafından kurulmuş gizli bir cemiyettir. Cemiyet, Yunanistan ile Fener Rum Patrikhanesi'nden teşvik ve destek almıştır. Amacı Cemiyetin amacı; bağımsız bir Pontus Cumhuriyeti kurmaktı. Ayrılıkçı Faaliyetlerin Odağı Eğitim gibi masum bir amaçla faaliyete geçirilen azınlık okullarının Osmanlı'nın gücünü yitirmesiyle, ayrılıkçı faaliyetlerin odağı haline geldiğini ifade eden Samsun Türk Ocağı Başkanı Prof. Dr. Serkan Şen, şu tespitte bulundu: "Karadeniz Bölgesi'ndeki ayrılıkçı unsurların teşkilatlandığı bir yapı olarak, Merzifon'daki Amerikan Okulu'nun ortaya koyduğu yapılanma, bölgemizi tehdit eden bir vaziyete zemin hazırlamıştır. Bunun neticesinde cesaret bulan Rum çeteler, Karadeniz Bölgesi'nde, hareketlerine girişmişlerdir. Ne var ki; bölge halkının direnişiyle ve özellikle de Topal Osman Ağa'nın karşı duruşuyla, Rum çeteler, emellerine ulaşamamışlardır. Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde başlatılan Kurtuluş Mücadalesi'yle de hak ettikleri cevabı almışlardır." Prof. Dr. Şen; günümüzde de bu amaçların sürdüğüne, bölgedeki tarihi kalıntıları diri tutmak adına son derece sinsi yöntemlerle, beşinci kol faaliyetleri yürütüldüğüne değindi: "Rum çeteler, bölgeyi dini, tarihi ve kültürel manada kendi tasarruflarında gösterecek bir propagandayı dünyaya yaymaya çaba sarf etmektedirler." Bölge halkının bilinçli olduğunu ve Rum çetelerinin tarihte sergiledikleri ihanet faaliyetlerinin halkın zihninde halen diri olduğunu vurgulayan Samsun Türk Ocağı Başkanı Prof. Dr. Serkan Şen, sözlerini şu şekilde tamamladı: "Bizler, Rum çetelerin geçmişten günümüze taşıdıkları gayenin idrakinde, son derece masum olarak takdim ettikleri teşebbüsleri temkinle karşılamak ve tarihten getirdikleri art niyetlerini sergileyebilecekleri ihtimalini göz önünde bulundurmak zorundayız."