Günümüz dünyasının en büyük, belki de en acımasız özelliği, isteğe bağlı olmadan seni kendi değişiminin bir parçası haline getirmesi olarak değerlendirilebilir. İrade ve tercihlerimizi artık mevcut durumun tam da içindeyken yapmak zorunda kalıyoruz. Hemen hemen hiç kimsenin ben bu çemberin içerisine girmem deme şansı kalmadı. Bir zamanlar internet için, “sanal dünya” diyorduk. Hele ki internetten ticaret yapmak fikri aklımızın ucundan bile geçmiyordu. Mail, Messenger vb sohbet platformuydu bizim için. Sanki bir tercih hakkımızın olduğunu sanıyorduk. Bu konu da fazla söze hacet yok, çünkü adını bile “sanal” dünya koymuştuk. Yani bir nevi yalan dünya. Sonra ne mi oldu? Durum hepimizin malumu bunun için de fazla söze gerek yok. Biz kendimizi öyle bir dünyanın içinde bulduk ki, hangi sokağa girsek, hangi yola sapsak geldiğimiz nokta aynıydı. Adı “sanal” olan dünya, önce “teknoloji dünyası” sonrasında ise karşımıza “dijital dünya” olarak çıktı. Bitti mi? Ebette ki hayır. Şimdi ise Metaverse diye bambaşka bir hikâye başladı. Bu hikaye ise öyle bir hikaye ki, başladığında hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Bildiğimiz her şeyi ya unutacağız ya da biz unutulan olacağız... Peki biz bu evrelerden geçerken ticarete ne oldu. O hangi değişim, gelişim ve formlara karıştı. Sanal diyerek küçümsediğimiz o başlangıç, paraya bile form değiştirip, coin adını almaya abaşladı. Şirketler maaşları coin olarak ödemeye başladı. Ülkeler bu anlamda hazırlık yapmaya başladı. Ve yarın belki birçok kimsenin kendi sanal parası olacak. Değerini ise dijitalde ortaya koyduğun başarı belirleyecek. Ticarette artık mesai kavramı, gerçeklik kavramı hemen hemen ortadan kalkıyor dersek çok ileri gitmiş olmayız. Sosyal medyada artık kullanıcı sayısı, satıcı sayısının neredeyse altında kaldı. Yani sosyal medya kullanan her iki kişiden biri bir şeyler satıyor. Bu durum bazen ilginç başarı öyküleri oluştursa da bir o kadar da başarısız girişimleri beraberinde getirdi. Ticaret ve alışveriş artık form değiştirdi. Artık hiçbir şey eski kalıplara sığmıyor. Bugün dijital dünyada doğru şekilde yer alanlar, yarın oluşan yeni dünya düzeni için kendilerine büyük avantaj sağlayacak... Zamanlama, içerik, ürün, proje, fikir kısacası satmak için yola çıktığınız her şeyi bir nevi “metaverse” mantığına göre hazırlamak durumundasınız. Ve asla unutulmaması gereken yeni bir durum var. İnternet üzerinden hangi satış mecrasını kullanırsanız kullanın, hedeflediğiniz neredeyse her bir birey de sizin gibi satış yapan birisi. Adı ticaret, ama içerik artık çok başka!