26 Mart 1976 tarihli ve 1982 sayılı Kanunla, 633 sayılı Kanunda bazı önemli yenilikler ve değişiklikler yapılmış ancak bu Kanun, Anayasa Mahkemesi’nin 18/12/1979 tarihli ve E.79/25-K:79/46 sayılı kararıyla usul yönünden iptal edilmiştir. Meydana gelen hukukî boşluk, ancak 01/07/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanun ile 31 yıl sonra doldurulabilmiştir.
24/02/1978 tarihli ve 7/14656 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile bazı birimler Daire Başkanlığına dönüştürülmüş, eğitim merkezlerinin sayısı 5’e çıkarılmış ve ilk defa 10 adet yurtdışı Din Hizmetleri Müşavirliği kadrosu ihdas edilerek, Başkanlığın yurtdışında da teşkilatlanması sağlanmıştır.
Başkanlığın mevcut teşkilat yapısı büyük çapta, 633 sayılı Kanun’da değişiklikler yapan 01/07/2010 tarihli ve 6002 sayılı Kanun ile belirlenmiştir. Başkanlık, hiyerarşik olarak genel müdürlük seviyesinden Müsteşarlık seviyesine yükseltilmiş, 2 sürekli kurula ilaveten 9’u Genel Müdürlük seviyesinde olmak üzere 14 hizmet birimi oluşturulmuştur.
20/11/2017 tarihli ve 696 sayılı KHK ile, Başkan yardımcılarının sayısı 5’e çıkarılmıştır.
Anayasada yapılan değişiklik uyarınca 2018 yılında Cumhurbaşkanlığı yönetim sistemine geçilmesi ile birlikte 09/07/2018 tarihli Resmi Gazete’de (3. Mükerrer) yayımlanan 703 sayılı KHK ile Başkanlık, Cumhurbaşkanlığına bağlanmıştır. Mezkur KHK, 633 sayılı teşkilat kanununda Başkanlığın görev alanı ve yetkileriyle ilgili önemli değişiklikler getirmiştir.
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın kurum olarak kuruluşundan bugüne kadar geçirdiği evrelerin kısa bir özetini yaptık. Öncelikle bu kurumu iyi tanımamız gerekmektedir. Eğer bunlar bilenirse ve teşkilatın kapsama alanının ne olduğu daha iyi anlaşılmış olur. Böylece ileri geri varsayımlar ile konuşma gereği de kalmaz.
633 sayılın kanunun  ne içerdiğinde bir bakalım. Madde 1 – İslam Dininin inançları, ibadet ve ahlak esasları ile ilgili işleri yürütmek, din konusunda toplumu aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmek üzere; Cumhurbaşkanlığına bağlı Diyanet İşleri Başkanlığı kurulmuştur. (3) (Ek fıkra: 12/7/2013-6495/4 md.) Diyanet İşleri Başkanlığı ve Başkanlığın izin verdiği vakıf, kurum ve kuruluşlar dışında, diğer kurum ve kuruluşlar ile özel ve tüzel kişiler tarafından “Diyanet” kelimesi isim, unvan ve marka olarak kullanılamaz
Madde 3 – (Değişik: 1/7/2010-6002/2 md.) Başkanlığın en üst amiri olan Diyanet İşleri Başkanı, Başkanlığı temsil eder. Başkan din hizmetlerinin etkin ve verimli sunulması için gerekli tedbirleri alır. Bu amaçla; kaynakların etkin kullanımını sağlar; hizmetlerin düzenlenmesi, yürütülmesi, koordinasyonu ve denetlenmesi görevlerini yerine getirir; strateji, hedef ve performans kriterlerini belirleyip uygulanmasını temin eder; din hizmetleri ile ilgili ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapar. Başkan, Başkanlığın görev alanına giren konularda meydana gelen gelişmelere ve ihtiyaçlara göre birimlere görev verir.
Madde 4 – (Değişik: 1/7/2010-6002/3 md.) Başkanın vereceği görevleri yapmak ve Başkana karşı sorumlu olmak üzere en fazla beş Başkan yardımcısı atanabilir. (1) Başkanın bulunmadığı hallerde, Başkanın göstereceği başkan yardımcılarından birisi, Başkanın göstermediği hallerde Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanı Diyanet İşleri Başkanına vekalet eder
İl Müftülüğünün kanunla belirlenmiş görevlerine gelince: 
a)İslam Dini’nin inanç, ibadet ve ahlak esasları ile ilgili işleri yürütmek,
b)İbadet yerleri ile Kur’an kurslarını yönetmek, düzenlemek ve denetlemek,
c)Vaaz, hutbe, konferans ve benzeri faaliyetlerle toplumu din konusunda aydınlatmak, dini ve milli bütünlüğü bozucu akımlara karşı gerekli tedbirleri almak, bu konularda yetkili makamlara bilgi vermek,
d)Dini konularda toplumu aydınlatmak amacıyla cami içinde ve dışında yapılacak vaaz, hutbe, konferans, seminer ve kursların programlarını düzenlemek ve bu işlerde görev alacakları tespit etmek veya izin vermek,
e)Dini bayramlarda bayramlaşma düzenlemek,
f)Başkanlık yayınlarının tanıtılması, dağıtımı ve satışı ile ilgili işleri yürütmek,
g)Cami ve mescitlerde mutat ibadetler dışında yapılacak dini amaçlı diğer faaliyetler ile ilgili talepleri incelemek, uygun görülenlere izin vermek,
i)Müftülük hizmetleri için ihtiyaç duyulan bina ve tesislerin yapımını sağlamak, bunları yönetmek, temizlik, bakım ve onarımlarını yapmak,
j)Kur’an kursları ile öğrenci yurt ve pansiyonlarının açılışını, eğitim ve öğretim işlerini ve diğer işlemlerini yürütmek,
k)Hizmetiçi eğitim faaliyetleri ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
l)İhtida edecekler için ihtida merasimi yapmak ve ihtida belgesi vermek,
m)Medeni kanuna göre akdedilen nikahtan sonra olmak üzere, isteyenlere evlenmenin dini merasimini icra etmek,
Camilerin temizliği, bakımı, onarımı, çevre tanzimi ve teberrükat eşyası ile ilgili hizmetleri yürütmek,
t)Cami ziyaretlerinin İslam adabına ve caminin emniyetine uygun bir şekilde yapılmasını sağlamak; Camilerin avlu ve müştemilatında İslami kurallara uymayan, ibadetin huzurunu ihlal eden her türlü davranışı, satıcılık, dilencilik gibi cemaati rahatsız edici faaliyetler ile görüntü, ses ve çevre kirliliğini önlemek için gerekli tedbirleri almak
Bu görevlerin yapılış ve görebildiğimiz eksiklikleri ve önerilerimizi yazmaya devam edeceğiz...