Haziran ayında Katar krizi vardı şimdi ise Barzanibir kriz çıkardı. Bu iki krizde ortaya çok çarpıcı bir tablo çıkıyor. İkisinin de arkasındaki güçlerle, hedefteki ülkeler aynı.
KATAR KRİZİNDE HEDEF TÜRKİYE VE İRAN’DI
Katar Türkiye’nin müttefikiydi. İran’la aralarında husumet olan Suudi Arabistan ve BAE gibi körfez ülkeleri İran’la ilişki kurduğu iddiasıyla Katar’ı cezalandırmaya kalktı.
Bu krizde Katar’a ambargo kararı alındı, direk hedef İran gibi görünüyordu.
Ancak hem Katar’la hem de Suudi Arabistan’la ciddi işbirlikleri bulunan Türkiye asıl hedef olan ülkeydi.
BARZANİ KRİZİNDE HEDEF TÜRKİYE VE İRAN
Haziran’daki Katar krizi başladığında Barzani, Eylül ayı için referandum tarihi verdi.
25 Eylül’de de korsan referandumu yaptı.
Barzani’nin bu girişiminde de en yakın hedefler Türkiye ve İran oldu.
KATAR KRİZİNİN ARKASINDAN ABD ÇIKMIŞTI
Katar krizi öncesi ABD Başkanı Donald Trump’ın Suudi Arabistan ziyareti olmuştu. Hemen sonrasında Suudi Arabistan ile BAE Katar’ı hedef aldı. ABD kaynaklı bir taht kavgası neticesinde Suudi Arabistan, Katar’ı hedef almaya zorlanmıştı.
BARZANİ KRİZİNDE DE ABD VAR
Barzani’nin yasa dışı referandumunu açıktan tek destekleyen İsrail’di. ABD ise önce onay verip sonra “erteleme” çağrısı yaptı. Referandum olduktan sonra da sessiz kalmayı tercih etti. Bir süre sonra da ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, referandumu tanımadıklarını açıkladı.
KATAR KRİZİNDE DE BARZANİ KRİZİNDE DE AYNI DİL KULLANILDI
Katar krizi çıktığında ABD, Katar ile Körfez ülkeleri arasında arabulucu olabileceğini söylemişti. Bu süreçte her iki tarafa da pahalıya mal oldu, ABD tarafları olan bütün ülkelere milyarlarca dolar silah sattı.
ABD referandum krizinde de aynı dili kullanıyor, “Erbil ile Bağdat arasında arabulucu olmaya hazırız” diyor.
ABD AYNI TAKTİĞİ UYGULUYOR
Katar krizi çıktığında herkes arkasında ABD’nin olduğunu biliyordu. Ama ABD, ortaya çıkan krize sahip çıkmamıştı. Katar’a cephe almak yerine iki tarafa da silah satıp, beklemiş Katar’ın direnç göstermesinin ardından “kim güçlüyse onun yanındayım” mesajı vermişti. Bugün referandum krizinde de ABD’nin rolü biliniyor ama Washington benzer taktiği uyguluyor, bekleyip duruma göre ayakta kalan hangi tarafsa onun yanında durmaya özen gösteriyor.
KATAR KRİZİNDE TÜRKİYE İLE İRAN YAKINLAŞTI
Katar krizi, Türkiye ile İran’ı yakınlaştırmıştı. Krizin hedef ülkeleri ikisiydi.
BARZANİ KRİZİNDE DE TÜRKİYE İLE İRAN ORTAK HAREKET EDİYOR
Kuzey Irak’taki yasa dışı referandum sonrası da Türkiye ile İran ortak hareket ediyor. Başbakan Binali Yıldırım bu süreçte İran ve Irak hükümetiyle işbirliğinde olacaklarını açıkladı.
TÜRKİYE HER İKİ KRİZDE DE TEMKİNLİ
Türkiye Körfez krizinde ılımlı bir politikayla hem Suudi Arabistan ile ilişkisini korudu hem de Katar’a yönelik tehditler karşısındaki tavrını sürdürdü.
Referandum krizinde Türkiye’nin kullandığı ton biraz daha sert oldu. Ama ambargo ve sınırların kapatılması konusunda Türkiye kendisi bir adım atmadı, Bağdat’ın atacağı adımlara saygılı olacağı vurgulandı.
KATAR KRİZİNİN TARAFI OLAN S. ARABİSTAN BARZANİ KRİZİNDE ROL ALACAK MI?
Katar krizinin arkasındaki ABD, İran’a karşı Suudi Arabistan’ı kullandı. Burada Türkiye ile Suudi Arabistan karşı karşıya gelebilirdi. Türkiye’nin temkinli politikasıyla bu tehlike oluşturulmadı. Kuzey Irak krizinde ise Katar, Türkiye ve İran’la birlikte hareket edecek gibi. Suudi Arabistan’ın tavrı ise İran’ın karşısında referandumu destekleme noktasında olabilir. Suudi Arabistan’ın bu denklemde Barzani tarafına geçmesi halinde krizin boyutu büyüyecektir.
