Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün, Kurtuluş Mücadelesini başlatmak üzere 18 arkadaşıyla birlikte 19 Mayıs 1919 sabahı Samsun’a ayak bastığı iskeledir.
Yüreği vatan sevgisi ile dolu bir avuç yiğidin bu kutsal yürüyüşünün başlangıcına tanıklık eden bu tarihi iskele aslına benzer şekilde yeniden yapıldı. Böylece Türk Ulusunun yeniden doğuşu olan 19 Mayıs 1919 sabahı ölümsüzleştirilmiş oldu.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının iskeleye çıkışları ve onu karşılamaya giden Samsun halkı, balmumu tekniği ile birebir ölçülerde özel olarak heykelleştirildi.
Atatürk ve 18 arkadaşının karaya ayak bastığı Tütün İskelesi’nden, Mıntıka Palas oteline kadar uzanan yol, Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığınca “Protokol Yolu” haline getirilerek 19 Mayıs 2009 tarihinde halkımızın kullanımına açıldı.
Atatürk’ün karaya çıktığı Tütün İskelesi yeniden yapılarak, önüne temsili Bandırma Vapuru da inşa edilen Protokol Yolu 45 metre genişliğinde ve 400 metre uzunluğunda. Yol üzerinde Atatürk ve 18 arkadaşını temsilen süs havuzları ve sol kenarda da seramik rölyefler bulunuyor.
Tütün İskelesi üzerine de Atatürk ve 18 arkadaşının karaya çıkış halini gösteren heykeller konuşlandırılarak bir çeşit açık hava müzesi oluşturuldu.
