Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkeleri bir araya getiren OPEC+ grubu, 31 Mayıs’ta aldığı kararla temmuz ayında üretimi günlük 411 bin varil artıracağını açıkladı. Suudi Arabistan, Rusya, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Kazakistan, Cezayir ve Umman’ın da aralarında bulunduğu sekiz ülkenin bu kararı, mevcut talep belirsizlikleriyle birleşince fiyatlarda düşüş beklentisini artırdı.
Üretim artışının gerekçesi olarak düşük petrol stokları ve istikrarlı ekonomik görünüm gösterilse de, piyasalarda bu hamlenin arz fazlası yaratabileceği konuşuluyor.
TALEP TAHMİNİ DÜŞÜRÜLDÜ
OPEC’in nisan ayında yayımladığı raporda, 2025 yılına ilişkin petrol talebi artış tahmini aşağı yönlü revize edilmişti. Buna göre, talebin bu yıl geçen yıla oranla sadece 1,3 milyon varil artarak günlük 105 milyon varil seviyesinde kalması bekleniyor. Bu rakam, önceki tahmin olan 105 milyon 50 bin varilin altında.
Piyasa uzmanları, zayıf talebin devam etmesi ve OPEC+ grubunun üretimi artırmayı sürdürmesi durumunda fiyatların 50 dolar seviyesinin altına inebileceğini, hatta 40 dolara kadar gerileyebileceğini belirtiyor.
"FİYATLAR 40 DOLAR BANDINA İNEBİLİR"
Enerji ve ekonomi analisti Osama Rizvi, AA’ya yaptığı değerlendirmede OPEC+ ülkelerinin üretim artış kararının piyasa açısından kafa karıştırıcı bir hamle olduğunu söyledi. Rizvi, “Küresel ekonomide toparlanma sinyalleri olsa da belirsizlikler devam ediyor. OPEC+’ın ek üretimi bu ortamda fiyatları daha da aşağı çekebilir,” dedi.
Rusya-Ukrayna savaşında olası bir uzlaşma ihtimaline de değinen Rizvi, bu durumda düşük talep ortamında arz fazlasının fiyatları 40 dolar bandına kadar çekebileceğini kaydetti.
Rizvi’ye göre, OPEC+ üyeleri bu kararla piyasa payını büyütmekten ziyade grup içindeki uyumu korumaya çalışıyor. “Suudi Arabistan uzun süredir bütçe açığı veriyor. Diğer ülkeler de borçlanma yoluna gidiyor. Aslında düşük fiyat istemiyorlar, ancak üretim kısıntılarına tam uyum sağlanarak fiyatlar dengelenmek isteniyor. Fakat şu aşamada bu strateji beklenen sonucu vermiş değil,” diye konuştu.
ABD KAYA PETROLÜNE DÜŞÜK FİYAT DARBE VURABİLİR
Viyana Enerji Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Fereydoun Barkeshli ise düşük fiyatların ABD’deki kaya petrolü üreticilerini zorlayabileceğini belirtti. Barkeshli, “En büyük firmalar bile uzun vadede varil başına 50-60 dolar bandında üretim yapamaz. Zaten ABD’de sondaj kule sayısında bir düşüş gözleniyor,” ifadelerini kullandı.
Petrol piyasalarında geniş resme odaklanılması gerektiğini belirten Barkeshli, 2026’daki ABD ara seçimlerine kadar olan dönemde küresel büyüme görünümünün olumsuz sinyaller verebileceğini söyledi.
Barkeshli ayrıca, ABD’nin uyguladığı ticaret politikalarının piyasalar üzerindeki belirsizliği artırdığına dikkat çekerek, “Petrol talebi doğrudan küresel ekonomik performansla bağlantılı. Bu yüzden Avrupa’daki para politikaları, Çin ve Hindistan’daki büyüme görünümü ve petrol tüketimi yakından izlenmeli,” değerlendirmesinde bulundu.
