Karadeniz'de Boğulmaların Sebebi Rip Akıntı (Ters Akıntı) Nedir, Nasıl Oluşur, Nasıl Anlaşılır? Yaz aylarının gelmesiyle birlikte boğulma vakaları görülmeye başladı. Birçok insanın ölümüne sebep olan gizli tehlike, rip adı verilen çeken akıntılar nedir, nasıl oluşur ve nasıl anlaşılır sorusu vatandaşlar tarafından merak ediliyor. Her yıl yaz aylarında denizlerde ve tatlı sularda çok sayıda insan hayatını kaybediyor. Bu can kayıpların en önemli nedeni yüzme bilmemekten kaynaklanıyor. Boğulmalarda diğer önemli bir neden ise sinsi tehlike olan- rip adı da verilen- çeken akıntılar oluyor. Oluşumu oldukça karmaşık olan bu akıntıların can kayıplarına yol açmasının nedeni bilgisizlik olduğundan bu konuda farkındalığın artırması gerekiyor. Çeken akıntılarının nerelerde, nasıl oluştuğu, nasıl tanıyabileceğimizi, bu akıntıya kapılmamak ya da kapılırsak neler yapılması gerektiği ile ilgili alınacak önlemler neler? Detaylar haberimizde...
RİP AKINTISI (TERS AKINTI) NEDİR? Rip akıntısı, (veya yanıltıcı bir rip gelgit) olarak adlandırılan bir rip akımı, dalgaların kırıldığı plajların yakınında meydana gelebilen, kırılan dalgaların ters yönünde akan belirli bir su akımı türüdür. Kıyıya ulaşan dalgalara tepki olarak oluşur. Pek çok sahilde rip dalgası kıyıya dik olarak meydana gelir. Rip akıntısı ancak yüksekten bakıldığında dikkatli gözle anlaşılır. Bu bölgede suyun rengi etrafındaki suyun rengine oranla daha koyudur. Bu bölgede derinlik artar. Akıntının üst kısmı, denizin yüzeyine göre kırışıktır. Genellikle okyanus kıyılarındaki sahil bölgelerinde, belirli dip yapısı ve dalga koşullarında oluşan tehlikeli bir akıntıdır. İngilizcede "rip" akıntısı olarak bilinen bu güçlü akıntıların yönü kıyıdan açığa doğrudur. Sabit, aniden oluşan ve gizli olmak üzere değişik türleri bulunan rip akıntılarında sahile gelen dalga geri dönerken çok hızlı bir şekilde hareket eder.Suyun yüzeyine en yakın ve en hızlı olan akıntıdır. Rip akımları sudaki insanlar için tehlikeli olabilir.Bir rip akımına yakalanan ve ne olduğunu anlamayan veya gerekli su becerilerine sahip olmayan yüzücüler panik yapabilir veya doğrudan su akışına karşı yüzmeye çalışarak kendilerini tüketebilirler. Bu faktörler nedeniyle, rip akımları plajlarda cankurtaranların bulunmasının önde gelen nedenidir.Popüler inanışın aksine, ne sökmek ne de alt etmek bir kişiyi aşağı çekip suyun altında tutamaz. Bir rip, insanlar dahil olmak üzere yüzen nesneleri, kırılan dalgaların bölgesinin ötesine taşır. Çeken akıntılar, deniz dip yapısının topuk-dalyan-topuk (kum tepeciği-yarık-kum tepeciği) şeklinde olduğu bölgelerde görülen ve sığ sudan derin suya hareket eden oldukça kuvvetli akıntılardır. Rüzgarlı havalarda topuklarda (kum tepesi) kırılan dalgaların dalyan (çukurluk) bölgelerinden geriye doğru hareketi sonucu oluşan bu akıntılar, dünya şampiyonu bir yüzücünün dahi karşı koyamayacağı kadar güçlüdür.
ÇEKEN AKINTI NERELERDE VE NE ZAMAN GÖRÜLÜR? Çeken akıntılar tüm Karadeniz sahillerinde görülebilen kuvvetli akıntılardır. Rüzgârlı, fırtınalı ve dalgalı havalarda görülür. Dalga yüksekliği arttıkça çeken akıntının gücü de artar.
ÇEKEN AKINTI NEDEN TEHLİKELİDİR? Halk arasındaki yaygın söylentilerin aksine, bu akıntılar insanları dibe çekmezler; akıntıya kapılanları kıyıdan uzaklaştırıp açığa doğru taşırlar. Boğulma olayları, nispeten güvenli sığ sulardan açığa doğru çekildiğini fark eden insanların, korku ve panikle çırpınarak kıyıya dönmeye çabalamaları ve sonuçta yorgun düşerek kendilerini su üzerinde tutamamaları sonucunda gerçekleşmektedir.
ÇEKEN AKINTI NASIL TESPİT EDİLİR? Denizin belli bir bölgesinde su rengi, diğer bölgelerden bariz biçimde farklıysa; Sanki bir kanal boyunca devam eden birbirine karışmış ve düzensiz ilerleyen su görüntüsü varsa; Düzenli bir biçimde denize doğru ilerleyen köpükler bulunuyorsa; Kıyıya doğru gelen dalgalarda bozulma ve düzensizlik görülüyorsa; o bölgede çeken akıntı görülme riski yüksektir.
ÇEKEN AKINTIYA KAPILMAMAK İÇİN NELER YAPMALIYIZ? Dalgalı havalarda denize girmemeyi tercih edin. Denize girmek için cankurtaran ve sağlık ekibi bulunan sahil ve plajları tercih edin. Çocuklarınız denizdeyken bir an bile gözlerinizi onlardan ayırmayın. Kendiniz ve çocuklarınız için, denizde su yüzeyinde kalmanızı sağlayacak can yeleği, can simidi gibi can kurtarma malzemeleri bulundurun. Tek başınıza denize girmeyin. Yanında kurtarma malzemeleri bulunan ve iyi yüzme bilen birisini gözcü olarak sahilde bırakın. Denize mutlaka deniz kıyafetiyle girin.
ÇEKEN AKINTIYA KAPILIRSAK NELER YAPMALIYIZ? Çeken akıntıya kapılmanız halinde öncelikle sakin olun. Akıntı sizi dibe çekmez, sahilden açığa doğru sürükler. Sahile doğru yüzmeye çalışarak kendinizi yormayın, akıntıyı yenemezsiniz. Akıntının sizi götürmesine bir süre izin verin. Akıntı zayıfladığında sahile değil, yanlara doğru yüzerek akıntıdan kurtulun. Her zaman su üzerinde kalmaya çalışın ve elinizi kaldırarak yardım isteyin.
ÇEKEN AKINTIYA KAPILAN BİRİNE NASIL YARDIM EDİLİR? Deniz içerisinde elini kaldıran birini gördüğünüzde bu kişinin yardıma ihtiyacı olduğunu bilin. Kişiyi sakin olması konusunda uyararak derhal cankurtaran çağırın. Cankurtaran yoksa, can simidi, halat vb. deniz malzemeleri atarak yardım edebilirsiniz.
