Samsun'un Salıpazarı ilçesindeki, doğal ve tarihi güzellikleri nedeniyle "Saklı cennet" olarak adlandırılan Garpu Kalesi, runik yazı alanı, kaya mezarları Karacaören şelaleleri, çok sayıda türbe, kubbeli ahşap camiler ve doğal alanların dünyaya tanıtılması ve böylelikle bölgeye daha fazla turist çekilmesi hedefleniyor.
"Saklı cennet olarak adlandırılan Salıpazarı ilçesi artık saklanmayacak. Bünyesindeki bütün doğal ve tarihi güzellikleri dünyaya tanıtalacak.
TARİHİ ÖĞELER ÖN PLANA ÇIKIYOR
Salıpazarı ilçesinin tarihi, kültürel ve doğal güzellikleri ile ön plana çıkması için çalışmalar sürüyor. Samsun'a 54 kilometre uzaklıkta olan Salıpazarı ilçesi başlı başına bir turizm merkezi konumunda. Yöre halkı tarafından 'saklı cennet' olarak adlandırılan ilçedeki Garpu Kalesi, tarihi runik yazı alanları olan kaya parçaları, kaya mezarları Karacaören şelaleleri, çok sayıda türbe, kubbeli ahşap cami ve doğal alanların gün yüzüne çıkması için çalışma başladı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Samsun Büyükşehir Belediyesi ve Salıpazarı Kaymakamlığınca yürütülen çalışmalarla bugüne kadar bilinmeyen güzelliklerin gün yüzüne çıkarılması hedefleniyor. Salıpazarı ilçesinin doğal yapısının, tarihi dokusunun ve gizemli arkeolojik alanlarının birer birer açığa çıkarıldığını ve bunlar için tanıtım çalışmalarına başlatıldı.
İlçenin her mahallesinin farklı bir tarihi ve kültürel güzelliği barındırıyor.
GARPU KALE İLE GİZEMLİ YOLCULUK
Kuşçuğaz köyündeki Garpu Kalesi, Yeşil Köyü Kayadibi mevkisindeki kaya mezarları gibi alanları artık bütün dünya tanıyacak. Bölge arkeolojik olarak çok bakir bir bölge konumunda. Turizm potansiyelinin artırılması için son yıllarda başlattılan tanıtım çalışmalarına ağırlık verildi.
'Garpu Kale' olarak anılan yer Genç Demir Çağı'nda kullanılan açık hava tapınağıdır. Üzerinde kaya aletleri, kurban sunakları, mozole ve çeşitli sistemler ile tapınakla ilgili mimari bulunuyor. Burası açık hava müzesi konumunda. Ayrıca Karacaören şelaleleri başlı başına doğal bir güzellik sunuyor. Bölge, tarih, kültür, doğa turizmi için önem taşıyor. Macera ve inanç turizmi için de önemli bir merkez konumunda. Bütün bu güzelliklerin ön plana çıkması için tanıtım materyalleri hazırlandı. Başta Arap ülkeleri olmak üzere, bütün Avrupa ülkelerinde tanıtım çalışmalarına başladı.
Konakören Köyü Heybelik Mevki Tunç/Demir Çağı Kaya-Yamaç Yerleşmesi;
Terme İlçesi Ambartepe Beldesinin Orta mahallesi ile Konakören köyü Heyebelik Mahallesinin Bolas deresi ile ayrıldığı ve Tokat Niksar- Amasya Taşova ve Ordu Akkuş kervan yolunun geçtiği Eğriyol köprüsü üzerinde yer almaktadır. Kaya kütlesi ile yamaç arasına yol açılmış olduğundan seramik yoğunluğu yamaçta kalmıştır. Yerleşme Bolas deresinin oluşturduğu vadide yer almakta olup, yakın çevresinde tarıma uygun araziler olması da dikkat çekmektedir. Aynı Köydeki Garpu Kale (Amazon Kalesi) açık hava tapınağı/kaya atları ile ilişkilendirilebilecek olan yerleşmede zengin seviyede tunç-demir çağ malzemesi dikkat çekmektedir. Samsun’un Tekkeköy sonrası doğu kısmında, özelliklede dağlık bölgede tespit edilmiş ilk eskiçağ yerleşmesi olması bakımından önemlidir. Böylece Konakören Köyü Garpu Kale açık hava tapınağı/kaya altarı ve Yeşilköy Kaya Mezarlarını kullanan kültürün Heybelikteki kültürle aynı olduğu ve başlangıcının M.Ö.3000 lere kadar gittiğini göstermesi bakımından önemlidir. Alanla ilgili arkeolojik sit alanı ilan çalışmalarına tamamlanmıştır. Ayrıca Çağlayan Köyünden getirilen az pişirilmiş toprak levha üzerine kabartma olarak yapılmış stilize AT kabartması Tunç Çağına işaret etmekte olup, bölgenin Eskiçağ Tarihi ve kültürüne ışık tutmaktadır. Alan I.derece Arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir.
Salıpazarı İlçesi, Yeşilköy Köyü, Kayabaşı Mahallesinde yer alan Kaya Mezarı ve Runik Yazı (Göktürk Alfabeli) alanı Salıpazarı için önemli bir turizm destinasyon alanı oluşturmaktadır. Kaya Mezarlarının kentin diğer kaya mezarlarına göre farklı tipolojisi olması ve aynı alandaki runik yazılarla bir arada olması nadir rastlanan bir arkeolojik özelliktir. Bu alanda Samsun Büyükşehir Belediyesince Çevre Düzenleme Projesi hazırlanmakta olup, Kamulaştırma çalışmaları devam etmektedir. Alan I.derece Arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir.
-Yeşilköy Muratuşağı Mahallesinde runik yazılı bir kaya yazıtı tespit edilmiştir.
Harman Kaya/Üç Kayalar ve İn kayası Mağaraları; Demir Çağı Gözetleme Kulesi yada Kutsal Alan olarak kullanılmış olduğu düşünülen Harman Kaya/Üç Kayalar ilginç görüntüsü ve barındırdığı arkeolojik veriler ile alana gidiş yolu üzerindeki dere ve minik şelaleler yanı sıra hemen karşısındaki İn Kayası Mağaraları bütünleşerek görsel bir şölen sunmaktadır. Harman Kaya/Üç Kayalar ve İn kayası Mağaraları Cevizli Köyü Huma Camii ile aynı alandaki Kaya Mezarı son derece zengin bir turizm destinasyon alanıdır. Alan I.derece Arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir.
Esatçiftliği Köyünde yer alan ve Demir Çağında kullanıldığı arkeolojik verilerden anlaşılan İn Bükü Mağarası 45 m.lik uzunluğu ile dikkat çekici özelliklere sahiptir. Yakın mesafesindeki eski bakır ocakları bölgenin tarihine ışık tutmaktadır. Mağaraya giden yolun düzenlenmesi macera severler yanı sıra doğa ve kültür turizmi severleri bölgeye çekecek mahiyettedir.
Yeşilköy Özköroğlu mahallesinde dere boyunca ilerleyen basamaklı kaya zeminli yol güzel bir görüntü sunmakta olup, Demir Çağ özelliği göstermektedir. Turistin bu antik yolu kullanarak Yeşilköy Kaya Mezarları ve Runik Yazı Alanına (Yuğ Töreni Alanı) ulaşması mümkündür. Büyük oranda orman içinde kalan yol düzenlendiği takdirde ciddi bir turizm potansiyeli oluşacaktır. Alanın Arkeolojik sit alanı ilanı ilan çalışmaları devam etmektedir.
Çağlayan Köyü Kalıntıları bölgede Tunç Çağı izlerini taşımaktadır. Bölge ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.
Cevizli Köyü Huma Ahşap Camii Mezarlığındaki Kaya Mezarı ; Salıpazarı İlçesi, Cevizli Köyü, Camii Yanı Mahallesindeki Huma Ahşap Camii bahçesinde yer alan Kaya Mezarı orta boyutlu kaya kitlesindeki taraçalarda yontularak düzleştirilmiş, bağımsız kaya fasadında konumlandırılmış bir adet oda mezardan oluşmaktadır. Hali hazırda da mezarlık olarak kullanılan bu alanın mevcut işlevinin çok eskiye gittiği bu tespitle anlaşılmaktadır. Sahanın Nekropol olma ihtimali olsa da açıkta sadece bir mezar odası görülebilmektedir. Kaya mezarı tek odalı, üç sekili kaya oda mezarlarına örnek olup soyulmuştur. Salıpazarı ilçesi, Yeşil Köy, Kayadibi Mevkiinde runik yazılı-tamgalı taşlarla iç içe olan kaya mezarları ile aynı özellikleri sergileyen Cevizli Köyü Kaya mezarı aynı kültürün ürünü olduklarını ve yayılım alanını göstermesi bakımından çok önemlidir. Kaya mezarı tescil edilerek koruma altına alınmıştır.
Kaya Değirmen; Karacaören Köyünde Tacalan Deresi üzerindedir. Doğal Kaya içine yapılmış olan değirmen çalışır durumda olup, konumu itibari ile İlimizdeki tek örnektir. Değirmenin tescil çalışmaları devam etmektedir.
Salıpazarı Turizm amaçlı faaliyet listesinde!
Salıpazarı Samsun İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nün 2016 yılı Samsun turizm amaçlı sportif faaliyet alanları listesine 5 katagori le girdi.
Onlarca katagorinin yeraldığı 2016 yılı Samsun Turizm amaçlı sportif faaliyet alanları listesinde Samsun'un Salıpazarı ilçesi trekking, bisiklet turları, olta balıkçığı, atlı doğa yürüyüşü ve yürüyüş katagorileriyle yer aldı.
İŞTE O LİSTE
FAALİYETİN ADI PARKURUN YERİ
1-Trekking (Doğa Yürüyüşü) Garpukale-Yeşil Albak Kaya Mezarları
2-Bisiklet Turları Karacaören Şelalesi Yolu
3-Olta Balıkçılığı Değirmenbaşı Bent
4-Atlı Doğa Yürüyüşü Tepealtı Mevkii
5-Yürüyüş-Koşu Yavaşbey Göne Mevkii
