Kronik akciğer hastalığından dolayı nefes darlığı, çabuk yorulma ve güçsüzlük hissedenlerin, değerlendirme için göğüs hastalıkları uzmanına başvurduktan sonra pulmoner rehabilitasyon programlarından yararlanması gerekiyor.
Hekimlerin ve toplumun farkındalığının artması, bilgilendirilmeleri ve güncel gelişmelerin paylaşılması amacıyla tüm dünyada ve Türkiye’de Mart ayı içerisinde Pulmoner Rehabilitasyon Haftası düzenleniyor. Bu yıl 9-15 Mart 2015 tarihleri arasında Pulmoner Rehabilitasyon Haftası çerçevesinde tüm yurtta GARD Türkiye (Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı), Türk Toraks Derneği ve T.C. Sağlık Bakanlığı ile birlikte konu ile ilgili çeşitli etkinlikler yapılacak, ayrıca bazı illerde de ’KOAH Hastaları ve Doktorlar Birlikte Nefes Alıyor Yürüyüşü’ düzenlenecek.
GARD Türkiye (Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı), Pulmoner Rehabilitasyon Çalışma Grubu Başkanı Uzm. Dr. Begüm Ergan konuyla ilgili olarak, “Günümüzde kronik solunum hastalıklarının tıbbi tedavisinin standart bir bileşeni olarak kabul edilen Pulmoner Rehabilitasyon, kronik solunum hastalarının fiziksel ve psikolojik durumlarını düzeltmeyi ve sağlığı iyileştirmeyi hedefleyen, hasta değerlendirmesini takiben bireysel olarak belirlenen egzersiz eğitimi, davranış değişikliği ve hasta eğitimi gibi yaklaşımları içeren kapsamlı uygulamalar bütünüdür” diye konuştu.
Pulmoner rehabilitasyonun amaçlarına değinen Ergan, Hastalığa bağlı gelişen nefes darlığı ve fonksiyonel yetersizliği ortadan kaldırmasının yanı sıra; “Hastalığın ilerlemesini önlenme, Egzersiz toleransının artırılması, Sağlık durumunun iyileştirilmesi, Komplikasyonların önlenmesi ve tedavisi, Hastalık atak sayısının azaltılması ve atak şiddetinin hafifletilmesi, Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi, Hastaneye başvuru sıklığı ve yatış süresinin azaltılması sonucunda sağlıkla ilişkili harcamaların azaltılması, sağ kalımda artış sağlaması” olarak belirtti.
NEFES DARLIĞI ŞİKAYETLERİ TEDAVİ SONRASI AZALIYOR
Nefes darlığı, günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma, yaşam kalitesinde azalma ve/veya egzersiz kapasitesinde kısıtlılığı olan tüm solunum hastalarına pulmoner rehabilitasyonun uygulanabildiğini ifade eden Ergan şöyle devam etti: “Pulmoner rehabilitasyon, her yaştaki solunum hastalarına rehabilitasyon ünitelerinin özelliklerine bağlı olarak hastanede, ayaktan ya da evde uygulanabilmektedir. KOAH başta olmak üzere astım, bronşektazi, interstisyel akciğer hastalıkları, kistik fibrozis, göğüs duvarı hastalıkları, nöromusküler hastalıklar, akciğer nakli öncesi ve sonrası, akciğer kanseri, obezite ilişkili tüm akciğer hastalıklarında pulmoner rehabilitasyon programı başarı ile uygulanabilmektedir. Pulmoner rehabilitasyonun en önemli ve temel bileşeni egzersiz eğitimidir. Hasta ve ailesine eğitim verilmesi, psikososyal destek, nefes darlığı ile baş edebilme yöntemleri, iş-uğraşı tedavisi, enerji koruma yöntemleri ve gerektiğinde beslenme desteği pulmoner rehabilitasyon programlarında yer almaktadır”.
Nefes darlığı olan kronik solunum sorunlu hastaların da egzersiz yapabileceğini söyleyen Ergan, solunum hastalıklarında egzersizin neden gerekli olduğunu ise şu şekilde açıkladı: “Kronik akciğer hastalarında nefes darlığı ve/veya yorgunluğun neden olduğu günlük yaşamdaki hareketsizlik kemik erimesi ve kas kuvvetinde azalma ile sonuçlanır. Ayrıca kalp ve akciğer fonksiyonları gittikçe azalır. Egzersiz ile kas kuvveti ve dayanıklılık arttırılarak daha uzun mesafeler yürünebilir. Kas ve eklemlerin hareket kapasitesi artar, kalbin çalışması iyileşir ve nefes darlığı şikayeti azalır”.
Pulmoner Rehabilitasyon programının en az 8 hafta (toplam 24 seans) süre ile uygulanması gerektiğini belirten Ergan, egzersiz eğitimi bırakıldığında kazanımlar kaybedildiği için egzersiz alışkanlığının devam ettirilmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.