TMO, fındık alım fiyatlarını açıkladığında hayrete düştüm…
Ne yalan söyleyeyim, bu fiyatı beklemiyordum, doğrusu…
Çünkü hiçbir dönemde, fındık taban fiyatı TÜİK'in açıkladığı enflasyon rakamına ulaşmamıştı…
Dünkü "Fındık deyip geçme" başlıklı yazımda, taban fiyatın TMO'nun satış yaptığı 160 liranın üzerinde olacağını belirterek, şöyle demiştim:
"Üretici 200 lira üzerinde bir fiyat bekliyor, haklı olarak…
Öyle ya, geçen ay TMO'nun 160 liradan satış yapması öncesinde serbest piyasada fındık 190 liraları görmüştü…
Bazı üreticiler de TMO'nun 160 liralık satış rakamını açıklanacak taban fiyat gibi algıladı ama öyle olmayacak!..
Neden mi?..
Geçen ay 190 liraları gören fındığa 160 lira vermek yanlıştır!..
Taban fiyat en az 175-185 lira bandında olacak gibi…
Yeterli değil elbette..."
TMO, Giresun kalite fındık için 200 lira, Levant kalite içinse 195 lira taban fiyat açıkladı...
Ayrıca Giresun kalitede yüzde 50 randıman üzerinde, her artı 1 randımana kilo başına 4 lira; Levant fındıkta ise 3 lira 90 kuruş verilecek...
Her yıl fındığın taban fiyatını neredeyse "nokta atışı" gibi bilen biri olarak, ilk defa yanıldım…
Taban fiyat, açıklanan yıllık enflasyon üzerinden hesap edilseydi, geçen sezon 130 lira olan rakam yaklaşık yüzde 34 artışla 175 lira olacaktı…
TMO, geçen ay 160 liradan yaptığı satışla serbest piyasada 190 lirayı geçen ürünün düşmesine neden olmuştu ya…
Açıkladığı rakamla, satış zamanlaması hatasını bir anlamda telafi etti…
Elbette taban fiyatı açıklamak yetmiyor…
Alım ve ödeme politikaları da çok önemlidir…
Alımlar hızlı yapılıp, üreticinin alın terinin karşılığı gecikmeden ödenirse sorun yok!..
Aksi takdirde, ödemeler 45 gün ve ötesine sarkarsa sıkıntı olur!..
Mevduat faizi karşısında para erir…
Fındık parasının piyasaya, ekonomiye hareket getireceği bilinen bir gerçektir…
O yüzden bölgede eylül ayları "Erkek ayı" olarak ifade edilir…
Öyle ya; cebinde parası olan üretici borçlulardan kaçmayıp "dik" gezecektir!..
Evlilik hayali kuran gençler, evlerinin ihtiyaçlarını karşılayacak kadınlar, yeni giysilere kavuşacak çocuklar ve dolayısıyla esnafın da yüzü gülecektir…
Şunu da belirtmeden geçmeyeyim:
Fındığını pazara, ihtiyacı olduğu kadar para için indiren üretici süreçte daha çok kazanacaktır!..
Çünkü birtakım spekülatörlerin dediği kadar fındık yok ortada…