Uluslararası Kuru ve Kabuklu Meyveler Konseyi (International Nut and Dried Fruit Council-INC), bu yıl 40’ıncı kez Londra’da
toplandı ve
dünyanın en büyük fındık üreticisi olan
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu
ülkelerin rekoltesini
açıkladı...
Sıkı durun, şimdi!..
Geçen sezon
rekolteyi
830 bin 628 ton olarak açıklayıp, sonrasında
da 100 bin
ton yanılan
konsey; bu kez
yeni rekoltenin
810 bin ton olacağı yönünde bir
tahminde
bulundu...
Buna bir de
215 bin ton
stoku ekleyen
konsey, toplam rekolteyi
1 milyon 25 ton olarak
öngördü...
Bu rekolte tahminini,
ziraat odaları
başkanlarına sorsak, çoğunun
kesinlikle "yalan" diyeceğini
adım gibi biliyorum...
Çünkü, fındığı daha dalındayken
Avrupalı alıcıya satan
"alivreci" takımı, her zamanki
gibi rekolteyi
yüksek gösterip,
fiyatı düşük tutmayı amaçlıyor...
Öyle ya piyasa koşullarında bir ürün bol olduğunda
fiyatının da
düştüğünü bilmeyen mi var?..
Hesaplarınca,
taban fiyat öncesi
"algı" oluşturma
peşindeler!..
Rekolte tahmininde
geçen sezon
neredeyse yüzde 15'e yakın yanılan
ve içinde üretici kesimden hiçbir kurumun
olmadığı
konseyin amacı da bu zaten!..
Ancak,
evdeki hesap çarşıya uyacak mı,
bakalım?..
Rekolte ne kadar yüksek gösterilirse
gösterilsin;
mevcut enflasyonla birlikte
işçi ve gübre giderleri başta olmak üzere
artan maliyetler karşısında,
fındık taban fiyatını
bugünkü piyasa seviyelerinde
açıklamak mümkün
değildir!..
Dolarda öngörülen
artışla birlikte
beklenen fiyat,
en az 85 liradır!..
Gerçi,
fındık
taban fiyatı
54 lira açıklandı da
bu fiyattan
TMO dışında
kim ürününü satabildi?..
Alan olmayınca,
ne olacaktı?..
Şu anda bile
serbest piyasada,
levant fındık en düşük 46 lira, en yüksek
58 lira,
Giresun kalite ise
en düşük 56 lira,
en yüksek 64 lira üzerinden
işlem görüyor...
En kalitesiz cevizin bile en düşük fiyatının 75-80 lira arasında olduğu bir piyasada,
fındığın bugünkü değerine
razı olmak,
tek kelimeyle
haksızlıktır!..
Fındıkta "oyun" bitmez, elbette!..
Şeytanın bile aklına gelmeyen
işler vardır!..
Birtakım ihracatçı
sabırla bekleyip,
fırsat kollayarak,
TMO'nun elindeki fındığı
ucuza kapatma hevesindedir!..
Bu karmaşık
senaryolar içinde
hükümetin
tavrı belirleyici
olacaktır!..
Tekel konumundaki
firma ya da işbirlikçilerinin,
geçen sezon taban fiyat 54 lira açıklandıktan
sonra serbest piyasadan
43-44 lira arasında üreticinin
fındığını
aldığı bilinmiyor mu?..
O firma,
bir ay sonra
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın
müdahalesinin
ardından
fındığı, 48 artı 1
liradan
alacağını duyurmamış mıydı?..
Eğer bu sezon da
benzer bir durum yaşanırsa,
hükümet hangi taban fiyatı açıklarsa açıklasın,
fındık fiyatı yerlerde
sürünmekten
kurtulamayacaktır!..
Bu durumda,
80-85 liralık beklenti de
"hayal" olacaktır!..
Türkiye'nin tarımsal ürün ihracında
lokomatifi konumunda
ve
Karadeniz'de
8 milyon insanın
yaşamını direkt ilgilendiren
fındıkta, bir sıkıntı daha yaşanmasına izin
vermemek için
"alivreci" olmayan
ihracatçılar,
ziraat odaları
ve bölgenin ekonomik ve sosyal durumunun sorumluluğunu taşıyan
bütün siyasiler,
büyük bir dayanışma ruhu içinde davranmak
zorundadır!..
Yoksa, piyasanın "alivreci" aktörleri,
çoğu kez olduğu gibi, bu sezon da
ucuza aldıkları ürün
sayesinde
büyük kazançlar elde edecektir!..
O zaman da hem
ülke
döviz,
hem de
üretici
gelir
kaybına uğrayacaktır!..