Samsun Eğitim Araştırma Hastanesi Geleneksel Tamamlayıcı Tıp Uygulama Merkezi Sorumlusu Doç. Dr. Onur Öztürk, Kanal S ekranlarında "Geleneksel Tamamlayıcı Tıp Nedir?", "Geleneksel ve tamamlayıcı tıbbı kimler uygulayabilir?", "Geleneksel ve tamamlayıcı tıpta yapılan uygulamalar nelerdir?" sorularını yanıtladı Geleneksel Tamamlayıcı Tıp Nedir? Geleneksel ve tamamlayıcı tıp aslında isim olarak geleneksel ve tamamlayıcı tıp şeklinde lanse edilmesine rağmen bir çeşit entegratif tıptır yani iç içe geçmiş anlamına gelmektedir. Hatalara ve hastalıklara farklı bir bakış açısıyla bakmaya çalışan fakat bunun yanında klasik tıp yöntemlerini de dışlamayan klasik tıp yöntemlerine nereden destek çıkabilirizin cevabını arayan uygulamalar bütünüdür. Entegratif tıp Türkiye’deki ismiyle geleneksel ve tamamlayıcı tıp. Bize gelen hastaların çok büyük bir oranı devamlı olan bir şikâyeti var ve devamlı bazı tedavileri almasına rağmen istenilen hızda istenilen başarıya ulaşamayan kişiler. Biz genelde bu hastalarımıza yardımcı olmaya çalışıyoruz. Zaten klasik tıp uygulamalarının dışarıda bırakırlarsa bunun adı alternatif tıp olur. Biz alternatif tıp yapmıyoruz. Türkiye’de zaten alternatif tıp yapamazsınız. 2014 yılında çıkan geleneksel ve tamamlayıcı tıp yönetmeliğine göre bu yöntemler klasik tıpı nereden destekleyebilirizin cevabını arayan yöntemlerdir. Amerikada veya Asyada alternatif tıp uygulanabilir fakat Türkiyede uygulanmaz bizim yönetmeliğimiz var. 2014 yılında çıkan GETAT yönetmeliğinde geleneksel ve tammalayıcı tıp uygulamalarında hangi durumlarda, hangi hastalara nerede? Nasıl? uygulanacağı bellidir. Bu şekilde hastalarımıza yardımcı olmaya çalışıyoruz. Geleneksel ve tamamlayıcı tıbbı kimler uygulayabilir? İlk önce yönetmelikteki 15 uygulama ki bunların içerisinde akapunktur, lavra tedavisi, fitoterapi böyle gidiyor. Bu uygulamaları yapma yetisi olan sertifikası olan yani eğitimini almış, tıp doktoru olması gerekiyor. Eğer tıp doktoru değilse ve o yönetmelikte bununla ilgili bir madde varsa tıp doktorunun yanında kendisine yardımcı olabilecek bir yardımcı sağlık personeli hemşire gibi olabilir bunun dışında kimse bu uygulamaları yapamaz fakat bir kişinin hekim olması ve sağlık sertifikalı olması da yetmiyor aynı zmanda bir geleneksel ve tamamlayıcı tıp merkezinde çalışıyor olması veya gelenksel ve tamalayıcı tıp ünitesinde çalışıyor olması gerekiyor. Ünite dediğimde aslında bir çeşit özel yazane olarakta düşünebilir. Devlet kuruluşunda da küçük üniteler mevcutturfakat GETAT merkezleri az sayıdadır. Türkiyede de 10 küsür tane vardır. Bir tanesi de bizim şehrimizde Samsun' da var. Eğitim araştırma hastanesi bünyesinde vardır Geleneksel ve tamamlayıcı tıpta yapılan uygulamalar nelerdir? Bizim merkezimizde 8-9 tane uygulama var. Yönetmelikte ki 15 uygulamanın 8-9 tanesi bizde uygulanabiliyor. Yeni doktorlar geldikçede uygulama sayısını arttırabiliyoruz. Bir sonraki yönetmelikte uygulama sayısı belki artabilir. Türkiye’deki GETAT uygulamalarını 3'e ayırabiliriz. Kimyasal uygulamalar yani ozon tedavisi gibi iki biyolojik uygulamalar yani sülük, arı ürünleri tedavisi gibi veya lavra tedavisi gibi bir de işitsel, psikolojik uygulamalar hipnoz gibi müzik tedavisi gibi uygulamalar var. Bizim merkezimizde ozon tedavisi çok aktif bir şekilde uygulanmakta onun dışında sülük, hacemat, akapunktur tedavisi, arı ve arı ürünleri tedavisi gibi mezoterapi yine larva tedavisi merkezimizde sıkça uygulanan yöntemlerdir. Hastalarımız bize direk başvuru yapabilirler yani bize bir numarayı arayarak randevu almak zorunda değiller. Biz bir triaj yöntemiyle onları karşılıyoruz. Biz GETAT merkezinde çıkardığımız bilimsel yayınlarla da ön plandayız. Bunun ismi geleneksel tamamlayıcı tıp olabilir. Bilimle harmanladığınız zaman insanlara başarılı bir sonuçla ulaşabilirsiniz. Her seferinde söylediğim şey merdiven altı uygulamalardan uzak durmaya çalışın kendinizi bilime verin. Ozon Tedavisi nedir, faydaları nelerdir? Ozon doğada olmayan bir gazdır. Kimyasal formülasyonu O3' tür. Vücutta oksijenlenemeyen durumlardan ötürü dokular, hücreler illaki vardır. Bazı hastalıklar vücudun oksijenlenmesini engeller sigara kullanımı, kolestrol, şeker hastalığı, bunun gibi birçok hastalığı bir şekilde vücutta oksijenlenmeyi engelliyor. Oksijenlenemeyen doku yapısı ve fonksiyonu bozulur. Mutasyona uğrar kanser ölüm gibi aşamalardan geçer. Bizi oksijenlenemeyen dokuya oksijen yollarsak o dokuya oksijeni yollayamayız çünkü oradaki hatlar kapalı burada da ozon tedavisi devreye giriyor. Ozon oksijenlenemeyen dokuya o oksijenlenmeyi engelleyen mekanizmayı aşarak ulaşıyor. İnsanın daha hareketlenmesi enerji sahibi olması gibi veya enfeksiyonların tedavisi, ozon oksijene dönüşerek, enfeksiyon tedavisinde yapıyoruz. Bu şekilde ozonun yararları var çok kabaca anlatabilirim. Ozon tedavisinde 18 yaş altına uygulama yapılmaz. Ekstrem durumlar dışında. Ozonun yapılmayacağı iki, üç durum vardır; kontrol altına alınmayan hipertansiyon hastaları ve bazı enzim eksikliği hastalıklarında yapılamaz zaten doktorlarımız bunu ilk önce değerlendiriyorlar. Ne gibi ozon tedavisi olabilir? Ozon çok iritan bir gazdır. Kokladığınız zaman otomatikman sizin akciğer dokunuza zarar verir. Ozon genelde kan ile verilen bir yöntemdir. Hastadan 100cc kan alınır. Ozon cihazımız vardır, oksijeni ozona çeviren. Kan ile ozon karıştırılır hastaya ozonlanmış kendi kanı damar yoluyla verilir. Ortalama 30 dakika süren bir işlemdir. Haftada genelde iki kere ve 5-6 hafta uygulanır. Minör Nedir? Kas içine yapılan enjeksiyonlardır veya rektal uygulamalar vardır. Bazı bağırsak hastalıklarında ozon uygulaması rektal olarakta yapılabilir. Dünnya da bir çok yerde vajinal, kulaç içine, deri üstüne yapılan topikal uygulamalar vardır. Mesala diyabetik ayak yaralarında oradaki özellikle mikrobik doku, mikrobik alanı yok etmek içinde ozon kullanılabilir. Temizlik amacıyla da ozon kullanılabilir. Bu işin ozon tarafı. 3-6 ay sonra bir ara doz yaptırmak lazım ozon tedavisinde. Tamamlayıcı tıpın amacı zaten budur. Gerçek tedavinin eksik kısımlarına destek çıkmaktır. Kesin çözüm değildir kesin çözümün bir parçasıdır. Sülük uygulaması nedir? Haftada bir gün sülük uygulaması yapıyoruz. Her çarşamba 12 hastaya uyguluyoruz. Dünyada yaklaşık 10 bin çeşit sülük var fakat bunlardan sadece 15 tanesi tıbbı sülük yani sülük tedavisinde ilk önce tıbbi mi değil mi buna bakmak lazım. Sülüğün cinsi önemli ve Türkiye’de 15 tane tıbbi sülükten 2 tanesi bulunuyor. Bunlarda hirudo verbana ve hirudin medicinalis. Bizim merkezimizde hirudo verbana kullanılıyor. Tarım bakanlığı onaylı sülük çiftliklerinden hastanemize gelmekte zaten Türkiye’de sayıları çok az 5-6 tane bu çiftliklerden var. Herkes zannediyor ki sülük bizden kan çekiyor. Kanda ki kötü maddeleri alıyor ve hastalıktan kurtuluyoruz. Bu işin görünen kısmı aslında böyle değil. Sülük yaşaması için bizden kan çekiyor o kanı çekerken anatomisinde ki ilgili bezlerden bazı hormonlar enzimler veriyor. Bizi bu hormo0nlardan enzimlerden yararlanıyoruz. Ölçülebildiği kadarıyla sülüğün bir bezinden çıkan salgıda 106 tane tanımlanmış enzim ve hormon var. Bunların içerisinde Tümöre, ağrıya, enfilemasyona, enfeksiyona karşı iyi gelenler var. Sülük tedavisinin diğer adı liiç tedavisidir. Liiç terapisi eski ingiliz kültüründe eczane anlamına gelir. İngilizler zaten sülüğe eczane ismi vermişler. İrlanda tarafındaki ingilizlerden bahsediyorum. Sülük tek kullanımlıktır biz hastaya uygulama yaptıktan sonro sülükleri alkolün içerisine atıp yok ediyoruz. Kırmızı atık kutusuna atıyoruz tıbbi atık olarak imha oluyorlar. Ortalama 8 seanstır. Hasta 2 hafta boyunca gelir. Bazen 6 seansa düşürülebilir bazen 10 seansa çıkarılabilir. Varis hastalarında kullanıyoruz dışarıda varisin üstüne sülük koyuyorlar yanlış bir uygulama varis genişlemiş damardır, damarın çepherine sülük denk gelirse sülüğün kendi midesinde bağırsağında bulunan bir mikrop insanda olmadığı için damar cepherine bulaşıp orada bir filepit tablosu yapabiliyor yani damar iltihablanması tablosu yapabiliyor. Bunun tedavisi gerçekten çok zor. Dikkat edilmesi gerekiyor bunu yapacak kişi hekimdir. Varisin üstüne sülük konulmaz kenarlarına konuluyor. Bazı varislerin ortalarına konulur ki kronikleşmiş eklem, kas, tendon ağrılarında gene sülükten yararlanılabilir. Birde sadece GETAT merkezlerinde ünitelerde de aslında bu yapılamıyor. GETAT merkezlerinde uygulanan bir yöntem var. Gıref gibi flep gibi bazı cerrahilerden sonra yani doku nakli cerrahilerinden sonra o dokunun daha iyi kanlanıp insan derisine daha iyi yapışması daha iyi kopmadan orada kalmasını sağlayacak duruma getirmeyi sağlıyor. O bölgede ekstra bir kanlanma sağlayıp yeni dokunun kanlanmasını sağlayıp orada tutunmasını sağlıyor. Sülük tedavisinde yaş aralığı var mı? 18 yaş altını asla almıyoruz. Gebelere almıyoruz. Daha önceden sülük tedavisinden sonra ciddi bir kanama geçirmiş olanı, kansızlığı olan ve ya alerji geçirmiş olan ya da çok yaşlı hastaları almıyoruz. Birçok ilaç kullanan insanlarda da sülük tedavisinin verdiği etkiler farklı oluyor. Tabi bunları gözlemleyecek olan kişi hekimdir. Hekim olmayan bir kişinin bunları değerlendirme şansı olamaz. Sülük tedavisi uygulanmayacak kişilere uygulandığı takdirde ne gibi sonuçlarla karşılaşılır? Sülükte ciddi bir kanama olabilir. Özellikle hastaları uyarıyoruz kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilere sülük tedavisi kesinlikle uygulamıyoruz. Bu ilacın cinsine ve dozuna göre değişir. Bununda yine kararını verecek kişi doktordur. Dışarıdaki bir insan hangi kan sulandırıcıyı hangi kan sulandırıcının ne iş yaptığını bilemez. Bütün hepsi aynı işi yapmaz. Buna sadece doktor karar verir. Kan sulandırıcı kullanan kişilere sülük tedavisi uygulanmaz. Küçük çocuklara da uygulanmaz. Fakat sülük tedavisinden sonra ekstra ağrı durumlarda olabilir o bölgede küçük bir iz kalabilir. Zaman içerisinde bu biraz toparlayabilir veya ekstra alerji gelişebilir. Sadece sülük tedavisinin uygulandığı yerde de gelişebilir vücudun başka bölgelerinde de gelişebilir. Bunlar için ise herhangi bir yan etkide hekime ulaşılmalıdır. Eğer akut yapılması gereken bir durum varsa gereken hemen yapılır. Eğer çokta akut olmayan bir durum varsa bazı önerilerde bulunalım ve sizin probleminizi çözmeye çalışalım. Akupunktur tedavi süreci nasıl ilerlemektedir? Merkezimizde 2 tane akupunktur hekimimiz var. Bir tanesi anestezi uzmanı bir tanesi göz hastalıkları uzmanı bu bilgiyi vermemizin sebebi bizim ne kadar geniş kapsamlı çalıştığımızı tahmin etmeniz için. Kendi bakış açıları ile kendi aldıkları akupunktur eğitimi ile klasik tıbbı tamamlayıcı tıpla birlikte harmanlıyorlar. Hastalara ne kadar faydalı olabileceklerini bir düşünün. Vücutta tanımlanmış bazı özel noktalar vardır bu özel noktalar neye göre tanımlanmıştır enerji akışı ve enerjinin içinden geçtiği bir meridyen sistemi vardır. Bunlar çin felsefesi ile oluşturulmuş fakat dünyadaki birçok bilim adamının ekstra katkısıyla genişletilmiş bir felsefedir akupunktur. 2 farklı akupunktur teknileri vardır: Vücud akupunkturu ve kulak akupunkturu. Akupunktur hekimleri ikisinden de yararlanmaktadırlar. Hastaya daha güzel bir tedavi sunmaya çalışırlar. Akupunkturda iğneleme yöntemleri kullanılır. Kaç iğne kullanıcak ne kadar derinliğe inilecek bunlara akupunktur hekimi karar verir. Akupunktur kimlere yapılabilir; yapılabilecek hastalık listesi çok geniştir. Akupunktur kimlere uygulanmaz; daha önceden akupunkturdan sonra herhangi bir problem yaşayan kişi varsa bir kanama hastalığı olan bir kişi varsa akupunktur uygulanacak noktada aktif bir enfeksiyonu olan bir kişi varsa veya kişinin bir psikotik hastalığı varsa bu kişilerde akupunktur tedavisi uygun değildir. Tamamlayıcı tıp istenilen noktada mı? Dünyanın bazı bölgelerinde tamamlayıcı tıp ve ya işte o bölgede ki ismiyle alternatif tip gerçekten Türkiye’den çok daha ileri noktada bazılarında da çok geri noktada mesela Kanada da çok az uygulanan bir yöntemdir. Fakat Amerika’da çok fazla uygulanan bir yöntemdir. Mesela İngiltere’de Lavra tedavisi çok meşhurdur. Fakat bizim ülkemizde daha yeni yeni gündeme geliyor. Bizim ülkemiz bazı konularda ileride olmasına rağmen getat açısından ileride olmamızı sağlayan uygulamalardan bir tanesi mesela kupa uygulamasıdır. Kupa uygulamasında hem ıslak hem kuru uygulama vardır. İslamiyet’te yani bizim kültürümüzde hacemat olarak geçmektedir. Bizim kültürümüz de de sık sık yer almaktadır. Kupa uygulamasında dünyada üst sıralarda olan bir ülkeyiz. Bu dediğimiz gibi biraz kültürel bir mirasımızla da alakalı bir şey fakat bazı uygulamalarda geri plandayız bilinmiyor, bilinmemesi sebebi aslında hekimlerin ve ya sağlıkcı diğer mensuplarında bazı negatif bakışları olabiliyor. Tıpta kanıt vardır, kanıta dayalı işlem yapılmalıdır. Geleneksel tamamlayıcı tıbbın batı tıbbın içine girmemesi gerektiğini düşünüyorsanız hangi kanıtla bunu söylüyorsunuz, tıbbı arama motorlarında hangi araştırmayı yaptığınızda hangi verilerle bize ulaşıyorsunuz gibi dolayısıyla Türkiye’de GETAT tıp daha da yol alması için böyle merdiven altı uygulamalardan kesinlikle kurtulmamız gerekiyor. Bu kişilere ciddi cezaların verilmesi gerekiyor ki zaten cezalandırılıyorlar fakat düşünülenden çok daha fazla sayıda oldukları için hayatlarına devam etmektedirler. Bir kere bu uygulamaların kesinlikle merdiven altından kesinlikle çekilmesi gerekiyor. Bu uygulamaların akademisyenlerle beraber sertifikalı tıp doktorları ile birlikte uygulanması gerekiyor. 6 yıllık tıp eğitiminde de getapla alakalı zorunlu derslerin olması gerekiyor. Tıp sektörü artık çok genişledi. O kadar çok uygulama var ki insanların kafası karışmış durumda bazen bizim gibi karışmış durumda o kadar çok uygulama var ki hangisini uygulayacağız bilemiyoruz. Dolayısıyla yeni mezun bir doktorun halktan birine bir şeyler önerdiğinde veya halktan birisi ona bir şeyler sorduğunda cevaplayabilmesi gerekiyor. GETAT Türkiye’de cevaplanamayan sorulardan oluşuyor bizim bunu da çözmemiz gerekiyor bunu çözüme kavuşturmak için 3 yöntem vardır: Birinci yöntem, GETAT eğitimlerinin zorlaştırılması gerekiyor tıp eğitiminde az sayıda ve saat içerisinde de olsa bu eğitimin verilmesi gerekiyor. Kimse GETAT uygulamak zorunda değil kimse GETAT’ın ne kadar başarılı bir uygulamalar bütünlüğü olduğunu kabul etmek zorunda değil ama bilmek zorunda çünkü hastayla muhatabızdır. Hastayı bu konuda yanlış yönlendirmektense bir şeyler bilip söyleyip kararı beraber almak ve ya ilgili kişiye yönlendirip kararı ona bırakmak çok daha başarılıdır. İkinci yöntem, halk ile hekimleri buluşturacak ortak alanlara ihtiyacımız vardır. GETAT yöntemlerinin detaylı bir şekilde anlatmamız lazım ki vatandaşta merdiven altından uzak kalsın. Üçüncü yöntem ise ciddi yasaklarla beraber merdiven altı şarlatanlığının önüne geçmektir. SAMSUN HABER İLE İLGİLİ İÇERİKLERE GÖZ ATIN.