Sevtap Sağlam'ın moderatörlüğünde Uyan Samsun programına konuk olan Yazılım ve siber güvenlik uzmanı Levent Tanrıverdi, "Dijital girişimcilik nedir?" "Dijitale giriş? "Dijital pazarlama ne işe yarar?" "Dijital pazarlamanın kanalları nelerdir?" "Mentolleri nereden bulabilirler?" sorularını yanıtladı Dijital girişimcilik nedir? İnsanların veya toplumun ihtiyaçlarını karşılamakla ilgili yeni teknoloji ve icatlar veya yeni inavasyonlar çıkabiliyor. Biz bunu günümüze kadar nasıl yapıyorduk? Cep telefonlarının çıkışı daha geriye gidersek arabaların çıkışı gibi sıralanabilir. Dijital girişimcilik ise firmaların veya toplumda yaşayan insanların hayatlarını kolaylaştırmak adına ortaya çıkartılan bir yenilik. Dijitaldeki girişimler ne ile yapılıyor? Aslında bu gün her çevrede kullanıyoruz. Telefonlarımızda ki mobil uygulamalardan veya internet gazeteciliğinde, sosyal medyadan bunların bir çoğunu kullanabiliyoruz zaten. Dijital girşimcilik noktasında firmaların takip etmesi gerekiyor. Bizde bu noktada şöyle bir öneride bulunuyoruz. Firmalarımız dijital dönüşümle ilgili eksikliğini bizim gibi aracı firmalarla veya bizim kişi uzman kişiler aracılığıyla iletişime geçerek nereden başlayacaklarını, nereden yola çıkacaklarını aslında belirleyebilirler. Biz bu noktada yardımcı oluyoruz. Dijital girişimde günümüzdeki insanların çoğu internette bir şey satmak istiyorum diye yola çıkıyorlar. Ben bu tip girşimlere, fizksel bir mağaza, dükkan açmak neyse dijitalde de girişimcilik aynı şeydir. Bir birinden ayırırsak veya ana kanlize olmuş olduğumuz alan dijital olmazsa ek iş gibigörürsek o işte başarıılı olamıyoruz. Bu noktada çok fazla girişim var. Girişimcilik ve dijitalin içine şunuda eklemek isterim mesela genelde Avrupa ülkelerinde ve Amerikada startaplar vardır. Bu startaplar aslında olursa güzel olmazsa batak bir şirket olarak görülür. Startap nedir? Başlangıç seviyesinde ki açılan firma nalamına gelir ve bu noktada bir fikre dayalı açılır bu firmalar. Bu firmalar açıldıktan sonrasında pazarlamsında yönetimine kadar bir olşum süreci oluyor ve firmaların ana kaynakları halka arzdan oluşmuş oluyor. Benim böyle bir fikrim var para verir misin? İşin türkçesi bu. Eğer para toplayıp başarılı bir hale gelirse daha sonrasında gerçek şirketleşmeye geçiş oluyor. %80'lik bir kısmı fikir aşamasında kalıyor. Çoğuda kapanıyor bu tip şirketlerin. Dijitale giriş? Bizim önerimiz şu eğer yenilikçi fikir değilse, bir şeyin kopyasını yapıyorsanız ilk baştaki pazar payınız zaten düşük olmuş oluyor yani pastada ki alabileceğiniz pay baştan otomatikmen düşük oluyor. Bu noktada bir rakibiniz varsa mali işiniz devreye giriyor yani karşı tarafın mali gücüne eşit değilseniz, çok sıfırdan başlayan bir haldeyseniz karşı tarafın reklam gücünü elde edemeyeceğiniz için bilirinizliğinizde haliyle olmayacak. Önerim şu biraz daha insanların işlerine yarayabilecek, topluma fayda sağlayabilecek girişimler oluşturması. Bu noktada ki oluşturulmuş olan bilgiyi aslında bir ürüne dönüştürmek. Yeni açılan firmalar haricinde olan firmaların dijitale geçiş süreçleri var çoğunda şunu duyuyoruz biz aslında bizim firmamız dijitale uygun değil. Bizim firmamız internette yada bir mobil uygulamanın içinde bir işe yaramayacak zaten o yüzden bizim mevcut sürecimiz bu şekilde devam etmeli diyen kişiler dahi mutlaka bir uçundan, kıyısından, köşesinden dijitalle tanışmak zorunda kalıyor yani bu gün en kötü bir muhasebe programı bile muhasebe yazılım bile aslından bu sistemler üzerinden yapılıyor. Dijital dediğimiz zaman sadece sosyal medya veya reklam araçları gelmesin bu tipteki alanlarda var. Gençlerimize yada yatırım yapmak isteyen iş insanlarına hayatımız kolaylaştıracak uygulamaların ve sistemlerin sanki bitmiş olduğu noktasında böyle bir algıya kapılıyoruz. Bu gün sosyal medya nasıl olsa diyoruz fotoğraflarımı koyduğumuz eklediğimiz bir yer var. Twitter dediğimiz yazılarımızı yazdığımız bir yer var. Diğre video araçları var isim vermeyeyim. Sanki bunlar varmış sonsuza kadar devam edecekmiş gibi bir algı içerisindeyiz. Bu gün Türkiyede neden kendi sosyal medyası çıkmasın yani Türkiyeden neden Dünya'ya yayılmış bir Tiktok çıkmasın. Bu noktada şu ışığıda vermek istiyorum. İşin içerisnde ki maddi kazanç o kadar çok büyükkü belki bu gün bir iş insanının burada yapmış olduğu ciroları çok kısa zamanda ve yüksek miktarlara katlıyabileceğiniz tutarlar çıkabiliyor çünkü Dünya' ya hitap ediyorsunuz. Dijital pazarlama ne işe yarar? Dijital aklınızdan geçeni yansıtabildiği için sizinle ilgili bir veri topluyor. Bu verileri analiz edip daha sonrasında sizin istediğiniz ürünleri sizin karşınıza çıkartmaya yarıyor ve satış getiriyor. Bu gün bir mağazaya girseniz konuşmadan ben size ne satcağımız bilemem ama dijitale girdiğim zaman nasıl satacağımı bilebiliyorum. Firmalarında bunu kullanmasını kesinlikle öneriyorum. Aslında hem firmalar olabilir hem de bu gün seçim dönemindeyiz siyasiler olabilir. Kamuoyu yoklamaları yapılıyor. İtibar yönetimi artık dijitalden yapılıyor yani bu gün direk google' ye yazıyırsunuz. Sosyal medyasına ve paylaşımlarına bakıyorsunuz. Artık kuşisel olarakta itibarımız dijitalden almış oluyoruz Dijital pazarlamanın kanalları nelerdir? -Dijital pazarlamayla alakalı bugün firmalarımızın istekleri çokca fazla. Hemen dijitale çıkayım, reklamı vereyim ürünlerim satılmaya başlansın ama malesef böyle bir şey yok. İlk başta ürünlerinizin kullanacak kişiler tarafından analiz edilmesi gerekiyor. Filtreden geçirilmesi gerekiyor. Firmanızın dahi bir güvenilir yapıya dönüşmesi gerekiyor. Daha sonrasında reklamların istikrarlı olduğu sürece pazarlama faliterleri istikrarlı olduğu sürece satışınızda gelmeye başlıyor. Her sektör kendi sektörüyle alakalı ihtiyaçlarını internetten edilenebilirler. Bu alanlarla alakalı dijital pazarlama faliyetlerinin nasıl geçrekleştirebileceğini internette kesinlikle bulabilirler. Örneğin, dijital pazarlama faliyerleri gibi gözükmese de aslında onu yapanlara bir örnek vereyim Ordu'da kuzenim var benim kuaför nasıl bir dijital pazarlama kullanabilir, hiçbir reklam vermeden hiçbir reklam maliyeti harcamadan ne yapıyor mesela benim gözlemlediğim belki o da farkında değildir dükkana gelen müşterilerinin isim ve soy ismiyle birlikte traş oldu, bugün mutlu gönderiyoruz deyip sosyal medyada paylaşıyor. Onu gören kişi ya benim arkadaşımda buraya gidiyormuş deyip o da gelmeye başlıyor ve bu sınırsız döngüye sebebiyet veriyor. Bu şekilde aslında bir pazarlama maliyeti yapmış oluyor. Bunun için bir reklam vermedi tamamen kendi sosyal medyasını kullandı ve başarı elde etti. Dükkanda oturuyoruz hiçbir pazarlama faliyetimiz yok hiçbir tanıtım faliyetimiz yok hatta benim ne iş yaptığımı çevrem dahi bilmiyor öyle insanlarda var. -Samsunlu ve yerel iş firmalarımızda strateji iş ortalıklığı noktasında çok büyük eksikliğimiz var. Strateji iş ortalığı bir ürünü veya hizmeti sağlarken yanal hizmetleride sağlayabilecek insanları yanınıza alıp güç birliği yapabilmektir. İşimiz gereği birçok sektörler irtibat halindeyiz ve bu noktada onlarında işini öğrenmiş oluyoruz. Sanayicisinden tutunda hizmet sektörüne kadar. Mesela, pelet sobası yapan bir fabrikanın yanına pelet yakıtı yapan bir fabrika kurmak iş birliğine sebebiyet veriyor. Palet üretimi yapan bir firmayla palete ihtiyacı olan bir firmanın yanyana olması bile iş birliğine sebebiyet veriyor. Bugün kendi kurcağımız iş noktasında girişimcilik noktasında eğer stratejik ortaklarımızı iyi seçersek ve iyi belirlersek yanal ürünlerle alakalı böylelikle girişimimiz daha başarılı olmuş olur. Bugün belki hiçkimse farkında değil ama pazar yeri olarak satın almış olduğumuz internet siteleri üründen çok kargodan kazanıyor. Karından çok akrgo satışından kargo git gelinden kazanıyor. Bu pazar yerlerinde bir ürünü siz satıcı olarak ben firma olarak girdim orada ürünü satıyorum satarken kargo ücretini pazar yeri bana yansıtmak zorunda. Ben ürünümü satsam da satmasam da size ürünü gönderdim sizde satın almadınız geri iade ettiniz bunun kargo ücretini satıcı firmadan kesiyor. Böylelikle satış olsun olmasın ana firma kazanmış oluyor. Kendi girişimlerinizde bugün bir kargoyla dahil doğru anlaşmanız iyi fiyatta anlaşmanız sizin her ürün satışındaki kar oranınızı arttırmış olur. Girişimcilik aslında bu noktada başlıyor. Mentolleri nereden bulabilirler? -İlk başlardaki girişimcilerimiz mentoller noktasında mentol dediğimizde aslında yapacağımız işle alakalı fikir alabileceğimiz kişiler ve ya kurumlardır. Girişimci aslında risk alabilen kişidir. Bu noktada mentollerle alakalı bir devlet kurumu ise direk kapısını çalıp girin ve sorun bu bir girişimcilik örneğidir. Eğer bunu yaparsanız size kapıların daha fazla açıldığını göreceksiniz ve ya bir ürüne, yanal bir ürün yapmak istiyorsunuz bu ürünü yapan kişilerin direk fabrikalarını ziyaret edin. O kişilere direk danışmaları ve onlardan alacağı bilgilerle beraber kuracağı bir girşimi daha sağlam ayaklarla depreme dayanıklı oluşturabilirler. Bizim en büyük sıkıntımız bir noktada yapacağımız girişime ve işe inanmamak önce kendimiz inanmamız lazım ki başkalarıda bizim inandığımız şeyin arkasından gelsin. -Firmaların dijital dönüşüme bir an önce geçmeleri gerekmektedir. Bir şekilde dijitali işlerinde tanımlamaları gerekiyor buna sosyal medya hesabı açarak başlamaları çok daha iyi olur çünkü herhangi bir ücret ödenmiyor ve ya bir internet sitesini kurarak yapabilir. Daha sonrasında buradna alacağı verimlerle bunu daha profosyonel hale dönüştürebilir. Bu da insanı daha da ileriye yatırım yapmasına sevk ediyor. Firmalarımızın bu noktada dijitale yatırım yapmalarını kesinlikle öneriyorum. Bu noktada Samsunda 2 tane üniversitemiz var bizim onu da dile getirelim 2 tane üniversitemizde teknopark alanımız var. Teknoparkta bugün hiçbir şey dahi bilmeseniz bile ziyaret ettiğiniz anda bir fikir oluşuyor. Eğer bir fikirle giderseniz sizi zaten bırakmazlar. Bizim bir 10-15 sene önceki ilk hallerimiz gibi değil. Türkiye bu noktada yatırım yapmaya ve dijitalleşmeye devlet eliylede hazırlıklarını yaptı ve devam ediyor. Biz ilk 3 senemizi teknoparkta geçirdik firma olarak bu teknoparkta kurmuş olduğumuz alt yapıları daha sonrasında dijital pazarlama faliyetlerini sunarak yazılımlarımızı satmaya başladık. Bugün herhangi bir firmanın veya girişimcinin bu tipteki teknopark ve teknokentlerini kaçırmaması gerekiyor ve fikirlerini sunmaları gerekiyor. Bugün herkesin kullandığı artık reklam olarakta olabilir "getir" var bu bir startapp'tır bundna sonrasında da unicorn'a dönüşmüş artık dünya seviyesinde bilinir bir marka haline gelmiş bir girişimdir. Burada insanların kaçırdığı bir nokta var; bugün bir paket teslimatından daha çok bir navigasyon aracı olduğunu biliyor muydunuz mesela bugün araçla google, yandex gibi firmalar araçlarla ana hartelleri taramışlardır ama getir elindeki motorla ara sokakları yani çıkmaz sokakları küçük geçitleri dahi karta işleyebilme özelliğine sahiptir. Arka planda çok büyük bir veri toplanıyor. Yani bugün eğer başarılı olunursa ilerleyen zamanda muhtemelen getir kendi haritasını kullanıma açacak. Getiri de bir harita olarak kullanacağız. SAMSUN HABER İLE İLGİLİ İÇERİKLERE GÖZ ATIN.