Ağır yaşam koşulları altında ezildikçe ezilen emekliye bir darbe de Yargıtay’dan geldi.
Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu, bugüne değin emekliyi bankalara karşı koruyan içtihat (emsal teşkil eden) kararlarını iptal etti. Böylece emeklinin aylığına bankalar tarafından bloke konulmasına olanak tanındı.
Kesinleşen yeni karara göre, emekli tüketici kredisi kullanırken içinde hapis, takas, mahsup gibi talimatların olduğu sözleşmeyi imzaladığında aylığına doğrudan bloke koyması için bankaya yetki vermiş olacak. İmzalanan sözleşme ile eli güçlenen bankalar , tüketici kredisinin tek taksitini aksatsalar dahi aylıklarına hemen bloke konulacak. Bankalara aylıklara bloke koyma hakkı getiren karara itiraz edilemeyecek, blokaj durdurulamayacak.
Emekli aylıklarına bloke konulup konulmayacağına ilişkin 2018 yılından bu yana Yargıtay’ın çeşitli daireleri ve hukuk genel kurulu birbirine zıt içtihat kararları aldı. Yakınmalar üzerine toplanan Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu oy çokluğu ile emekli aylılarına tüketici kredisi borcundan ötürü bloke konulabileceğini kararlaştırdı. Kararın aleyhinde oy kullanan yargıçlar, karşı oy yazısında zayıf olan emeklilerin güçlü olan bankalara karşı korunması gerektiği vurgulanarak, “Emekliler, ekmeksiz, çorbasız, sobasız, ışıksız kalırsa kalsınlar ama önce bankaya borçlarını ödesinler sonucunu doğuran bir yorum yapılamaz” denildi.
Bloke kararının hacizden çok daha ağır sonuçlar yaratacağına dikkat çeken karara muhalif yargıçlar “Haciz durumunda yiyecek ekmeğe hasret kalan emekli, mevcut varlığını ilk isteyene , belki de yarı fiyatına satmak zorunda kalarak iki defa mağdur olabileceklerdir” görüşünü savundu.
Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun aldığı karar 17 milyon emekli, dul ve yetişimi şoke etti. Çok marifetmiş gibi 16 bin 881 TL’ye çıkarılan en düşük emekli aylığına mahkum olan emekli şimdi de aylıklarına bloke konulma tehlikesi ile karşı karşıya kaldı. Zorlanmasa, maddi sorunları olmasa bankalardan ağır faiz koşullar altında tüketici kredisi zaten çekmez. Her şeyin fiyatı jet hızı ile artarken, aylıklara devede kulak misali zam yapılırsa hali ile ellerine geçen para yetersiz kalıyor, doğal olarak bankalara can simidi olarak sarılıyor. Alabildikleri kredi tutarı da çok yüksek değil. İhtiyaçları olmasa faiz yükünün altında ezilmeyi göze alarak bankalara koşarlar mı?
Çalışırken devlete sigorta primini ve vergisini düzenli ödeyen emekliler onurlu insanlardır. Onlar yıllar önce ödedikler yüksek primin karşılığını alamamanın, düşük aylıklara talim etmenin ezikliğini yaşamaktadır. Temel tüketim gereksinimlerini karşılayıp, faturalarını ödedikten sonra kalan para ile borçlarını ödeyip yaşamaya çalışıyorlar. Dar zamanlarında bankalara olan borçlarının bazı taksitlerini aksatmış olabilirler. Lakin, istisnai durumlar aylıklarına bloke konulmasının gerekçesi olamaz.
Hem bankaların büyük şirket ve varlıklı kesimden tahsil edemediği yüklü tutarda krediler mevcut. Alamadıkları kredi borçları bankaların zarar hanesine yazılıyor. Zenginlerin kullandığı kredi yanlarına kar kalıyor. Gariban emeklinin düşük aylığına bloke konulmasına dönük Yargıtay kararı oldukça yanlış ve düşündürücü. Güçleri emekliye yetecek.
Karara karşı oy kullanan yargıçların vurguladığı gibi, emekliler ekmeksiz, çorbasız, sobasız, ışıksız mı kalsın.O vakit tümü imha edilsin yük olarak görülen yaşamın tokadını yiyen, ezilen, toplumun onurlu insanları. Oysa varlığı ile gurur duyduğumuz emekliler yıllarca alın terleri ile ekonomin çarkını döndürdü. Şimdi geldikleri konuma bakın. Çok yazık.
Yargıtay’ın yeni kararından memur ve işçi de etkilenecek. Tüketici kredi borcu taksitini aksatan memurun maaşı ile işçinin ücretine bankalar tarafından bloke konulabilecek. Bu kararla emeklinin, işçinin ve memurun sosyal güvenlik hakkı zedelenmiş oldu.