Sevgili ebeveynler,
Çocuklarımız teknolojiyle büyüyen bir kuşağın üyeleri. Ellerinde telefonlar, tabletler; bir yandan bilgiye ulaşmak hiç bu kadar kolay olmamışken, diğer yandan kontrolsüz içeriklere maruz kalma riski hiç bu kadar büyük olmamıştı. Sosyal medya platformları, özellikle de TikTok gibi kısa video formatında içerik sunan uygulamalar, çocukların hayatında hızla yer buluyor. Ancak bu durum, pek çok soruyu da beraberinde getiriyor: TikTok çocuklara uygun mu? Bu uygulama çocuklarımızın gelişimini nasıl etkiliyor?
Çocuklar Neden TikTok’a İlgi Duyuyor?
TikTok, renkli ve hızlı akan videolarıyla dikkat çekiyor. Çocuklar bu tür içerikleri izlemekten büyük keyif alıyor, hatta zamanla kendileri de benzer içerikler üretmek istiyor. Bunun ardında, arkadaşları arasında kabul görme isteği, beğeni ve takipçi sayısıyla gelen sosyal onay ihtiyacı gibi pek çok faktör var. Ancak çocuklar, bu süreçte izledikleri videoların genellikle kurgu olduğunu anlamakta zorlanabiliyor. Bu içerikleri gerçekmiş gibi algılayarak, aynısını yaptıklarında başlarına gelebilecek olumsuz sonuçları düşünemiyorlar.
Örneğin, bir çocuğun arkadaşlarıyla birlikte tehlikeli bir meydan okuma (challenge) içeriği çekmek isterken zarar görmesi ya da özel hayatının gizliliğini ihlal eden bir paylaşım yapması, bu platformların risklerinden sadece birkaçı.
Sınır Koymak: Sevgi ve Güvenle Hayır Diyebilmek
Çocuklarımız bir şeyi çok istediğinde, “hayır” demek zor olabilir. Hele ki gözyaşları, öfke nöbetleri devreye girdiğinde, çoğu ebeveyn çaresiz hisseder. Ancak unutmayın, sınır koymak çocuğunuzun güvenliği ve sağlığı için hayati önem taşır. Çocuklar, o an anlamasalar bile, sınırların onları korumak için konulduğunu zamanla anlarlar.
TikTok gibi platformların kullanımı konusunda sınır koyarken, açık bir iletişim kurmak çok önemlidir. Çocuğunuza bu platformun neden uygun olmadığını, onun güvenliği için böyle bir karar aldığınızı sakin ve sevgi dolu bir dille anlatabilirsiniz. Örneğin, “Bu platformda bazı içerikler çocuklar için uygun değil. Seni korumak istiyorum, bu yüzden bu uygulamayı şu anda kullanmana izin veremem” gibi bir açıklama, hem net hem de duygusal olarak bağ kuran bir yaklaşım olacaktır.
Çocuğunuzun Sosyal Medya Kullanımını Nasıl Yönetebilirsiniz?
1.Alternatif Aktiviteler Sunun: Çocuğunuzun TikTok yerine ilgisini çekebilecek farklı aktiviteler bulun. Birlikte vakit geçirmek, oyunlar oynamak ya da hobiler geliştirmek, onun dikkatini daha sağlıklı alanlara yönlendirebilir.
2.Bilgilendirin: Çocuğunuza sosyal medyada gördüğü içeriklerin çoğunun kurgu olduğunu, insanların sadece en iyi yönlerini gösterdiğini ve bu videoların gerçek hayatı yansıtmadığını açıklayın.
3.Güvenli Kullanım Rehberliği Yapın: Çocuğunuz belirli bir yaşa geldiğinde sosyal medya kullanımı konusunda rehberlik edin. Örneğin, gizlilik ayarlarının nasıl yapıldığını, paylaşmaması gereken bilgileri ve olumsuz bir durumla karşılaştığında ne yapması gerektiğini öğretin.
4.Rol Model Olun: Çocuklar, ebeveynlerinin davranışlarını gözlemleyerek öğrenir. Kendi sosyal medya kullanımınıza dikkat ederek, ona iyi bir örnek olabilirsiniz.
TikTok ve Gerçek Hayatın Farkı
Çocuklar, beynin gelişimsel özellikleri nedeniyle, sosyal medyada gördükleriyle gerçek hayatın arasındaki farkı ayırt etmekte zorlanabilirler. Örneğin, TikTok’ta bir çocuğun yüksek bir yerden atlayıp zarar görmediğini gördüklerinde, kendileri de aynısını yapabileceklerini düşünebilirler. Ancak bu videoların arkasında çekim hileleri, montaj ya da yetişkin denetimi olduğunu anlayamazlar.
Bu noktada, çocuğunuza sosyal medyada gördüğü her şeyin gerçek olmadığını anlatmak ve her hareketin bir sonucu olduğunu öğretmek çok önemlidir.
Çocuklarımızın Güvenliği Hepimizin Sorumluluğudur
Sevgili ebeveynler, çocuklarınızın bu tür platformlarda geçirdiği zamanı sınırlamak ve rehberlik etmek sizin sorumluluğunuzda. Bu süreçte sınır koymak zor gelse de, onların fiziksel ve duygusal güvenliği için bu adımları atmanız çok önemli. Sevgi dolu bir yaklaşımla, çocuğunuza hem “hayır” diyebilir hem de onun güvende büyümesine destek olabilirsiniz.
Unutmayın, çocuklarımızın asıl ihtiyacı sevgi, ilgi ve rehberliktir. Teknoloji her zaman bir araçtır, amaç değildir. Sevgiyle kalın.

Uzman Psikolojik Danışman / Özel Yetenekliler Uzmanı
Tuğçe GÜNDÜZ YILMAZ