İZMİR'in, yörede 'Sarı kız' olarak adlandırılan patatesiyle ünlü Ödemiş İlçesi'ndeki çiftçiler; yüksek rekolte beklenen kış ürününde hasada başladı. Üreticiler; geçen yıl yüksek fiyat nedeniyle ithal edilmesi bile gündeme gelen patatesin toptan kilo fiyatının 50 kuruşa düşürülmesinden yakındı.
Türkiye'nin sayılı patates üretim merkezi Ödemiş'te kış dönemi hasadı başladı. Önceki yıl bol olduğundan hayvan yemi yapılan, geçen kış pazar tezgahında 5 lirayı görünce adı 'Sarı altına' çıkan patates bu yıl üreticiyi üzdü. Geçen yılki fiyatın hayaliyle bu yıl çiftçi patatese yüklenince rekolte yükseldi, fiyatlar taban yaptı. Fiyatarın kışın da artmasının beklenmediği bildirildi.
GEÇEN YIL FİYATLARI DON YÜKSETTİ
Geçen yılki fiyatlarla bu yılı değerlendiren Ödemiş Ziraat Odası Başkanı Ahmet Kocaağa, patatesin geçen yıl çok pahalı olduğunu hatırlatarak şöyle konuştu:
"Bu yıl, 'Neden bu kadar düşük?' diye düşünüldüğünde; geçen yıl bölgede çok yağış oldu ve don yaşandı. Patatesler zarar gördü. Şu anda patatesten köylünün eline geçen para 50 kuruş. Bu da köylünün para kazanamadığı anlamına gelir. Bu yıl çiftçi mağdur olacak gibi. Burada 50 kuruş olan patates, İstanbul, diğer büyük şehirlerde tüketiciye 2- 2.5 liraya ulaşıyor. Üretici para kazanmadığı gibi de tüketici de pahalı alıyor. Aracılar fiyatını yükselttikleri için, tüketici de fiyatı pahalı görüyor."
İHRACAT YOK
Patates üreticisi Mehmet Birlik de fiyatların memnun etmediğini söyledi. Birlik, Ödemiş'te 45 yıllık patates üreticisi olduğunu anlatırken, şöyle dedi:
"Aynı zamanda da 10 yıldır bu ürettiğim malların pazarlamasını da kendim yapıyorum. Geçen yıl fiyatların çok yükselmesindeki en büyük sebep; Ödemiş'te 8 Ocak'taki korkunç don olayı. Toprak altındaki 80-100 bin ton civarında patates dondu. Zaten üretim azdı. Bu psikolojiyle toptan fiyat 2.5-3 liraya kadar yükseldi. Bu yıl Türkiye genelinde üretim patlaması var. Bu üretim patlamasında elbette ki arz talep meselesi olduğu için ucuzladı. Biz bunu bekliyorduk. Bizden her yıl patates alan Irak, Suriye, Rusya gibi komşu ülkeler bu yıl patates almaz oldu. İlişkilerimiz bu ülkelerle bozuldu. Başka ülkelerden bu ihtiyaçlarını karşılıyorlar. İhracat olmazsa patates fiyatları düşük kalacaktır. Tüm yetkililerden ihracat olanaklarını araştırmalarını rica ediyorum. Bu yılki fiyatlar, Türkiye genelinde toptan 50-60 kuruş civarında seyrediyor. Durum budur."
ÜRETİCİ DESTEK BEKLİYOR
Bir diğer üretici Muzaffer Özdemir, "Patatesin, köylerde kilogramı 50 kuruşa düşmüş. Bunun sebebi; üretim fazlalığı. Devletin bir üretim politikası yok. Çiftçinin örgütleyicisi yok. Bugün, ilçe tarım ve ziraat odaları görevini yapmıyorlar. Geçen yıl patates 5 lira olduğunda Tarım Bakanı, 'İthal patates getireceğim, buna müdahale edeceğim' demesini biliyordu. O tarım bakanından ben ne beklerim? 'Bu kez de zarar ettiği için bu üreticiye destek çıkacağım' veya 'Köylünün ürettiği patatesi ihraç edeceğim' demesini bekliyorduk. Buradan İstanbul'a 50 kuruşa çıkan mahsul, İstanbul'a gidene kadar 1 liraya mal oluyor" diye konuştu.
TÜKETİCİ MEMNUN
Üreticinin yakınmasına karşın tüketici fiyatlardan memnun. Tüketicilerden Özge Önel, "Geçen yıl kilogramı 5 liraya kadar çıkan patates, ev hanımlarını zora sokmuştu. Üretici bundan memnun olsa da, tüketici zor durumlar yaşamıştı. Bu yıl pazarda 1 lira ile 1 lira 25 kuruş arası değişen patates fiyatları, tüketicinin yüzünü güldürdü. Fakat devletin tarım politikası konusunda düzenlemeye gitmesi hem üretici hem tüketici bakımında bir gereklilik haline geldi. Tüketici olarak hem üreticinin hem tüketicinin yüzünü güldüren bir fiyat politikasının yapılmasını istiyoruz" dedi.
Ev kadını Selma Akgün, geçen yıl kilosu 5 TL olan patatesin, bu yıl 1en fazla 1 lira 25 kuruş olduğunu belirterek "Bu dengesizlik nereden geliyor? Devletimizden bir ürün planlaması yapılmasını istiyoruz" diye konuştu.

FOTOĞRAFLI