Samsun'un Bafra ilçesinde organik fındık bahçesi ile Türkiye'nin gündemine gelen eski Giresun Ziraat Odası Başkanı Özer Akbaşlı, fındık taban fiyatında beklentinin 150 lira olduğunu
söyledi.
Fındığın üretiminden pazara indirilmesine kadar bütün aşamaları bölgede en iyi bilenlerden biri olan Özer Akbaşlı, fındığın geçmiş yıllara bakıldığında dolar bazında yüzde 50 değer kaybettiğini öne sürdü. Fındık taban fiyatından rekolte beklentisine kadar titiz bir çalışma yapan Özer Akbaşlı, değerlendirmelerini Samsun Medya Grubu ile paylaştı.
REKOLTE TAHMİNİ 700-750 BİN TON
"2023 yılı üretim miktarına göre, bu yıl mahsul geçen yıla oranla bazı yerlerde bir miktar fazla gözüküyor olmasına rağmen, bazı bölgelerde de geçen yıla oranla hayli düşük görünmektedir. Tarım Bakanlığının rekolte tespit çalışması geçen hafta sonu tamamlandı. Sanırım bir hafta içerisinde açıklama yaparlar. Geçen yıl bakanlığın rekolte tespiti 717 bin ton olarak açıklanmıştı. Benim kişisel beklentim ise 700 – 750 bin ton arasında olur diye düşünüyorum."
ÇAYA VERİLEN ORAN UYGULANIRSA
"Geçen yıl TMO tarafından 82,5 TL olarak açıklanan fındık alım fiyatı, 10 gün sonra serbest piyasada 90-100 TL fiyatlara çıkınca TMO fındık alamamış ve serbest piyasada ürün 90 – 100 TL bandında alınıp satılmıştır. Kasım- Aralık ayından itibaren 100 TL nin üzerine çıkmış ve sezon boyunca ortalama 125 TL bandında alınıp satılmıştır.
2024 yılı fındık fiyatlarının üretici tarafından beklentisi 150 TL ve üzeri olarak beklenmektedir. Malum enflasyon rakamları ortada. Geçen yıl verilen fiyatlar mı baz alınarak fiyat tespiti yapılacak, yoksa serbest piyasada alınan satılan fiyatlar üzerinden mi tespit yapılacak, bu konuda bir belirsizlik var açıkçası. Eğer geçen yılki fiyatlar baz alınıp açıklanırsa, serbest piyasanın altında bir rakam çıkabilir. Hükümetin Karadeniz bölgesinde geçen günlerde çaya verdiği taban fiyat yüzde 64. Fındık için de aynı oranı düşünürlerse 82,5 X yüzde 64 : 52,8TL + 82,5 : 135,3 TL yapar.
135 TL'ye verilen desteklerle 140 TL olur gibi bir açıklama gelebilir. Zaten bu yıl nisan ayı döneminde fındık fiyatları 135-140 TL bandında alındı satıldı. Bu fiyat serbest piyasa fiyatının korunması manasını taşır."
DOLAR BAZINDA YÜZDE 50 KAYIP
"TMO nun son 6 yıllık fındık fiyatının dolar değerindeki rakamı 2018 2,93 USD – 2019 3,34USD – 2020 3,73 USD – 2021 3,5 USD – 2022 3,01 USD – 2023 2,80 USD olarak karşımıza çıkıyor. Son altı yılın ortalaması ise 2,66 USD dir. Siyaseten 3 USD fiyat verildiğinde ise bugünkü dolar kurundan 99 TL yapmaktadır. Dolar bazında 4,5 USD lik fiyat ancak gerçeğe yakın olabilir. Bu da şunu gösteriyor ki, fındık fiyatları dolar bazında son altı yılda % 50 ye yakın değer kaybetmiştir. Diğer Farklı bir görüş ise dolar kurunun bu gün itibarı ile gerçek değerin 41-42 TL olmasıdır.
6-Fındık üreticisinin fındık üretim maliyetleri ile yaşam ve geçim maliyetlerindeki artış neredeyse %100 civarındadır. Üreticinin 150 TL beklentisi yaşadığı ekonomik gerçeklerden kaynaklanmaktadır."
HASAT ÖNCESİ KAFALAR KARIŞIK
Hasada 20 gün kala fındıkla ilgili tüm kesimlerin kafası karışıktır. Ülkenin genel ekonomik yapısı, hükümetin tasarruf tedbirleri, geçinmenin zorluğu var. Umarım fiyatlar netleştiğinde üretici mağdur olmaz. "