Türkiye’nin en çok bal üretilen ili Ordu’da Avrupa Birliği ile 2009 yılında sözleşmesi imzalanan, temeli 2012 yılında atılan ve 2017 yılı itibariyle tamamlanan 10 milyon euroluk bal tesisinin işletilmesi için 31 Ekim 2017 tarihine kadar birkaç günlük süre içerisinde şirket kurulması gerektiği ortaya çıkınca Karadeniz’de bal sektörü karıştı.

Dünyada 7 milyonu aşan koloni sayısı ile üçüncü ve yılda ortalama 102 bin 486 ton bal üretimi ile ikinci sırada bulunan Türkiye’de bal sektörünün üretim çeşitliliğini arttırmak, üretilen arı ürünlerinin marka değeri kazanmasını sağlamak amacıyla 2009 yılında ‘Arım Balım Peteğim Projesi’ hazırlandı. Proje 16 Ocak 2009 tarihinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına sunuldu. 30 Temmuz 2009 tarihinde 532 adet proje önerisi arasından seçilen 47 proje arasında yer aldı. 23 Kasım 2010 tarihinde merkezi Brüksel’de olan AB Delegasyonu tarafından da onaylanan 6 projeden birisi oldu. 12 Ocak 2011 tarihinde de Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığında operasyonel anlaşma imzalandı.

10 milyon euroluk maliyetin yüzde 85’i Avrupa Birliği hibesi, yüzde 15’i ise Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından karşılanan projenin paydaşları arasında Ordu Ticaret ve Sanayi Odası, Ordu Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği, Ordu, Sinop, Samsun, Giresun, Trabzon ve Rize Arı Yetiştiricileri Birlikleri yer aldı. Proje kapsamında 2012 yılında temeli atılan binanın içinde akredite laboratuvar, bal paketleme, polen temizleme ve paketleme, propolis işleme, arı sütü ünitesi, ham mum, temel petek ünitesi, AR-GE’den oluşan bal paketleme tesisi de bulunuyor.

Şirket kurulmazsa 10 milyon euro AB’ye geri ödenecek

Tesisin tamamlanması ve bal analizleri yapılacak hale gelmesinin ardından yeni bir problem ortaya çıktı. AB ile yapılan sözleşme gereği paydaş kurumların ve bal üreticilerinin katılımıyla bir şirket kurulması gerekiyordu ancak bugüne kadar kimse bu konuda bir adım atmayınca devreye Ordu Valisi Seddar Yavuz girdi. Vali Seddar Yavuz, Ordu’da yapılan projenin ‘Bölgesel Danışma Kurulu’ toplantısında tüm paydaşları birkaç gün içinde sonuca ulaşmaya çağırdı. Vali Yavuz, burada yaptığı konuşmada 10 milyon euroluk tesisin yapıldığını, her şeyin hazır olduğunu ancak AB ile yapılan sözleşme gereği bir şirketin acilen kurulması gerektiğini, aksi takdirde 10 milyon euroluk paranın geri ödenmesi gerektiğine dikkat çekti.Vali Yavuz, “Bu şirketin kiminle kurulması gerekiyor? Bu projenin asli yürütücüsü olarak YİKOB vasıtasıyla kurulacak şirkete ortak olmak istedik. Ancak YİKOB hukuken şirket ortağı olamıyor. Dolayısıyla bu işi 6 ildeki arıcı birliklerimiz, Ticaret ve Sanayi Odamız, Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliğimiz bir araya gelerek ortak şirket kurmak suretiyle bunu süratle yapmamız lazım. Aksi takdirde 10 milyon euroluk hibenin geri ödenmesi gerekiyor. Hiçbirimizin Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni başarısız göstermeye hakkı yok” dedi.

“2-3 gün içinde şirketi kurmamız lazım”

Vali Yavuz, şunları söyledi:

“Şirket konusunu, benim hesabıma göre 2 milyon civarında bir sermaye ile çözmek mümkün. 6 tane birliğimiz var. Merkez Birliğimiz var. 2 milyon konulmayacak bir sermaye değil. Üretici başına bin TL koysanız, 5-6 milyon gibi bir rakam tutuyor. Üretici bazında bin TL koyulsa zaten şirket kurulmuş olur. Süratle hareket etmemiz lazım. Zamanla yarışıyoruz. Özellikle Ticaret ve Sanayi Odası başkanımız, Esnaf ve Sanatkarlar Birliği Odası başkanımız, tabii ki işin sahibi olarak Arıcılar Birliği başkanımız ve 6 ilin birlik başkanları süratle bir araya gelerek 2-3 gün içinde bu şirketi kurmaları gerekir. Bu şirket kurulduktan sonra Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yılda 2 milyon civarında destek verecek. Teknik personeli arıcılık enstitümüz sağlayacak. Sizden beklentimiz, süratle şirketin kurulmasıdır. Bu işi size teslim etmek istiyoruz. Diğer kısmını zaten arıcılık enstitüsü müdürümüzle takip ediyoruz. Buradaki eksikliklerimizi, noksanlıklarımız varsa kısa sürede tamamlayacağız. Sizlere inanıyor ve güveniyorum. Biz mademki daha profesyonel bir iş yapacağız, daha çok kar elde edeceğiz, bunu yapabilmemiz için bizim sorumluluğumuzu bir araya getirmemiz gerekiyor. O yüzden sizden beklentimiz, süratle bu neticenin alınmasıdır.”