Son dakika haberi I Koca, Sağlık Bakanlığı Bilkent Yerleşkesi'nde düzenlenen Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından açıklamalarda bulundu ve gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Dünyaya yayılan Kovid-19'un dün itibarıyla Polonya ve Ukrayna gibi ülkelerde de tespit edildiğini belirten Bakan Koca, "Türkiye Cumhuriyeti olarak çok erken dönemde henüz hastalığın ismi bile konulmamışken devreye aldığımız etkili önlemlerle bugüne kadar hastalığı ülkemizden uzak tutmayı başardık." diye konuştu.

Bu önlemlere yönelik ilk zamanlarda bazı eleştirilerin yapıldığını dile getiren Koca, fazla tepki verildiğinin öne sürüldüğünü ifade etti.

Fahrettin Koca, bugün gelinen noktada ne kadar yerinde adım atıldığının ortada olduğunu söyledi.

Avrupa'nın almadığı önlemlerin Türkiye'de çok önceden alındığının altını çizen Koca, "Sebebi, insan hayatına verdiğimiz değerdi. Avrupa tedbirleri maalesef ağırdan aldı ve ağırdan almaya devam ediyor. Bu tavrın dünya insanına bedeli var. Avrupa birkaç yüz sığınmacıyı risk gördü ama koronavirüsü risk görmedi. Bu dönemde ayrıca komşu ülkelerde de ağırdan tedbirlerin alınmasıyla her geçen gün koronavirüsle ilgili endişeler artmış oldu ve sınırımıza dayandı." bilgisini verdi.

Bakan Koca, bugün itibarıyla Türkiye'nin pek çok sınır komşusu da dahil 84 ülkede vaka görüldüğünü anlatarak, şu değerlendirmede bulundu:

"Toplam vaka sayısı 95 bin 572'ye ulaştı, dünya genelinde 3 bin 285 kişi hayatını kaybetti, hastalığa yakalanıp iyileşenlerin sayısı ise 53 bin 411 oldu. Bu süreçte her geçen gün Çin'de görülen vaka sayısının hızı azalırken, Çin dışı vaka sayısı giderek arttı. Artan bölgeler İran, Güney Kore, İtalya. İtalya ile Avrupa bölgesinde artabileceği endişesini taşıyoruz."

"YURT DIŞINA GİDEN DÖNEN HERKES POTANSİYEL VİRÜS TAŞIYICISI"

Türkiye'nin bu süreçte koronavirüsle ilgili çok güçlü bir sınav verdiğini ve bunu da başarıyla götürdüğünü vurgulayan Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ama devamında maalesef İtalya başta olmak üzere Avrupa ülkeleri ve komşu ülkelerimizin alınması gereken tedbirleri almamış olmaları ve bu tedbirleri ağırdan almış olmaları, halen Avrupa ülkelerinin İtalya ile ilişkilerinde alınmış bir doğru dürüst bir kararın olmadığını, geçişlerin çok rahat yapılabilir olduğunu, Güney Kore ile ilişkilerin devam ettiğini, İran ile yer yer ilişkilerin devam ettiğini... Biz bu anlamda tedbirleri katı almaya devam ettik."

Virüsün Türkiye sınırları içine girmemesi için her tedbirin erken dönemde alındığına değinen Fahrettin Koca, virüsün dış kaynaklı olduğu ve içeride bulunmamasının hastalıkla mücadelede önem taşıdığına dikkati çekti.

Bakan Koca, "Dış kaynaklı olduğunda da sizin ülkenin içine bu virüsün girişini önlemeniz gerekiyor. Bu anlamda her türlü tedbiri ve bu kararları erken dönemde almanız gerekiyor." şeklinde konuştu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu süreci çok yakından takip ettiğini vurgulayan Koca, Erdoğan'ın, vatandaşın sağlığının önemsenmesi ve bu noktada her tedbirin en üst düzeyde alınması yönünde talimat verdiğini bildirdi.

Bu çerçevede 8 bakanlık ile Bilim Kurulunun önerilerinin karara çevrildiğini ve hızla uygulandığını anlatan Fahrettin Koca, şöyle devam etti:

"Çin'de kaynak bulan bu virüs Türkiye'ye bulaşmadı. Ama komşu ülkelerimizde başta İran olmak üzere, Avrupa ülkelerinde başta İtalya olmak üzere ve her geçen gün diğer ülkelerde yayılan bir salgını görüyoruz. Salgın kapımızda. Hatta ben 'içimizde' dediğimde bunu medyadan farklı algılayanlar olmuştu. Şu anlamda içimizde; Avrupa ile bizim şu an 5 ülke ile sınır ve hava yolu kısıtlamamız oldu ama diğer ülkelerle olmadı.

Görüyoruz ki 84 ülkede görülmeye başladı ve her geçen gün bu ülkelerin sayısı artıyor. Yani yurt dışına giden ve yurt dışından dönen herkes potansiyel virüs taşıyıcısı olarak karşımızda."

"AVRUPA'DA AĞIRDAN ALINAN TEDBİRLER ÜLKEMİZİ RİSK ALTINA SOKMAKTA"

Bakan Koca, başta bu virüsün belirtilerinin kendisini göstermeyebildiğini, termal kameradan geçerken herhangi bir bulgunun olmayabileceğini, muayenesinde bir belirti-bulgu çıkmayabileceğini anlatarak, 14 gün boyunca bunun hastalık olarak ortaya çıkmayabileceğine değindi.

Çıktığı dönemde de sağlık kuruluşuna müracaat edildiğinde ancak tanısının konulabildiğini aktaran Koca, "Dolayısıyla bu anlamda 'içimizde' diye söyledim ve yine bu anlamda her an, bugün, yarın, yarından sonra bu sınırlarımızdaki kontrolsüzlük, Avrupa'daki her geçen gün ağırdan alınan tedbirler giderek bizi, ülkemizi risk altına sokmakta." uyarısını yineledi.

Fahrettin Koca, bu süreçte vatandaşı daha çok bilgilendirmeye önem verdiklerini dile getirerek, vatandaşların da tüm uyarıları hassasiyetle dikkate almalarını istediklerinin altını çizdi.

Bu virüsle mücadelede en önemli unsurun bulaşıcılığın önlenmesi olduğuna işaret eden ve tedaviyle ilgili yapılabileceklerin standardize edilmiş durumda olduğunu aktaran Koca, şunları kaydetti:

"Önemli olan bulaşıcığılı önlemek. Bulaşıcılığı önlemek için de vatandaşımızın sadece belirttiğimiz 5 ülke değil, bunun dışında da yurt dışına mümkün mertebe çıkmaması. Rica ediyorum, yurt dışına gidenler de ülkeye dönüşlerinde mutlaka 14 gün evde kendilerini izole etsinler. Eğer dışarı çıkmak istiyorlarsa, maskelerini taksınlar. Eğer herhangi bir gribal enfeksiyon bulgusu başlarsa, o durumda yine maskelerini takıp en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etsinler. Biz vatandaşlarımızla ancak bu mücadeleyi daha başarılı bir şekilde verebiliriz.

Eğer bunlara uyulmayıp kalabalık ortamlara gidilip ve yurt dışına gidenlerin istediği gibi davrandığı bir yaklaşım sergilenir, gripli olanın toplumda istediği ortama girmesi söz konusu olursa, yarın ülkemize virüs girdiğinde biz mücadeleyi yapamayız."

"60-65 YAŞ ÜSTÜNDEKİLER MÜMKÜN MERTEBE DIŞARI ÇIKMAMALI"

O nedenle bu dönemde "14 gün kuralı" olarak altı çizilen tedbire uyumun önem taşıdığına işaret eden Bakan Koca, "Yani yurt dışına giden kişilerin dönüşlerinde 14 gün kendilerini evde izole etmelerini, zorunlu olmadıkça dışarı çıkmamalarını, riskli vatandaşlarımızın 60-65 yaş üstündekilerin, altta riskli bir hastalık durumu olmasa bile mümkün mertebe dışarı çıkmamalarını, kalabalık ortamlara girmemelerini istiyoruz. Çünkü, yaşlılar için daha risk oluşturduğunu biliyoruz. Gençlerde ölüm oranın yüzde 0,2 yani binde 2 olduğunu ama yaşlılarda 60 yaş sonrası 85 ve üstüne doğru bu oranın yüzde 15, hatta yüzde 40'lara doğru yükseldiğini biliyoruz." bilgisini paylaştı.

Koca, bu nedenle gençlerin bu virüsü taşıdığı, hafif atlattığı ama yaşlı ve riskli hastalara bulaştırıcılığın yüksek olduğunun altını çizdi.

Bu anlamda vatandaşların çok dikkatli olmaları, yurt dışına gidip ve dönenlerle temastan kaçınılması gerektiğine dikkati çeken Fahrettin Koca, "Mümkün mertebe 14 günlük zaman diliminde bu temaslar olmamalı. Biz ancak bu şekilde mücadeleyi başarılı götürebiliriz." dedi.

"THY'NİN ÖNE ÇIKARILMASI İYİ NİYETLE BAĞDAŞMIYOR"

Singapur seferi yapan THY uçağında bir yolcuda hastalığın pozitif bulunduğuna dair bilginin dün medyada yaygın bir şekilde yer aldığını ifade eden Koca, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Bu vatandaş Fransız vatandaşı, transit bir yolcu. İstanbul aktarmalı ve burada ateşi görülmemiş. Herhangi bir sağlık bulgusu anlamında bizim transit yolcularda termal kamera dışında yaptığımız bir uygulama yok. Dolayısıyla herhangi temas yok. Biz dönüşte bu dönemde yolcu taşımamasını, mürettebatın geldiğinde de uygun bir ortamda 14 gün boyunca gözlem altında tutulmasını, baştan yapılan muayenelerinde de mürettebatta herhangi hastalık bulgusunun olmadığını, numunelerin alındığını söylüyoruz. Onların da sonuçlarını zaten çıktığında paylaşmış oluruz."

Söz konusu haberin geceden itibaren "yolcu Türk vatandaşıymış, İstanbul'dan yola çıkmış" gibi verilmesinin ve THY'nin öne çıkarılmasının iyi niyetle bağdaşmadığı değerlendirmesinde bulunan Bakan Koca, "Haberde yolcunun uyruğu veya nereden geldiği gibi önemli bilgilerin eksik verilmiş olmasını, bunun üzerinden binbir söylenti üretilmiş olmasını kamuoyunun takdirine bırakıyorum." ifadesini kullandı.

Hastalığın bundan sonra da Türkiye'ye gelmemesi ve bugüne kadar sağlanan bu durumun sürdürülebilir olmasının yalnızca sağlık çalışanları değil vatandaşların gayretiyle de mümkün olduğunu vurgulayan Koca, üzerinde vatandaşların korunma yöntemlerinin yer aldığı afişler hazırlandığını, afişlerin yaygın olarak kullanılacağını söyledi.

Umre'den dönen bütün vatandaşların sağlık taramasından geçirildiğini aktaran Fahrettin Koca, şöyle konuştu:

"Şu ana kadar herhangi pozitif vaka bulunmadı. Özellikle uçak boş gittiği için sağlık personelimizi gönderip, dönüşte sağlık personelimizle yolculuklarını yapıyorlar. Bu dönemde özellikle mevsimsel grip de çok çok azaldı, 20 bine yakın gelen vatandaşımızın içinde mevsimsel grip olarak daha 15'i geçmedi, normalde oran daha yüksek olur. Bunun da özellikle vatandaşımızın koronavirüs nedeniyle daha hassas davranıp, daha yakın temasları mümkün mertebe yapmadığı ve maskeli dolaştığını biliyoruz. Bu yöntemlerin mevsimsel gribe de ne kadar faydasının olduğunu görmüş olduk."

Koca, daha sonra korunma yöntemlerinin yer aldığı afişteki 10 kuralı kamuoyuyla paylaştı.

Bakan Kocadan son dakika koronavirüs açıklaması
İstanbul'dan Singapur'a giden uçaktaki mürettebatın nerede gözlem altında tutulduğuna ilişkin soru üzerine Koca, Bilim Kurulu'nun bu konudaki yaklaşımının, temaslı olan kişilerin gerektiğinde evde de rahatlıkla izole edilebileceği yönünde olduğunu aktardı.

Norveç'te pozitif olan bir vakanın evde izlendiğini belirten Koca, "Herhangi bir konukevi ya da bir gözlem evi olabilir. Bunu hasta olmayan, temaslı kabul ettiğimiz kişiler için söylüyorum. Hastane ortamı olabilir. Biz buna rağmen mürettebatı otel ortamı veya İstanbul'da hazırladığımız bir hastane ortamımız var, onun ismini vermeyeyim, daha çok otel ortamında, tek odalarda sağlık personelimizin yakın takibinde olmasını daha çok önemsiyoruz. Bu noktada bir yaklaşım sergilenecek." dedi.

"CUMHURBAŞKANIMIZ SÜRECİ HASSASİYETLE TAKİP EDİYOR"

Cumhurbaşkanlığı Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu toplantısında koronavirüse karşı herhangi bir karar alınıp alınmadığına yönelik soruya karşılık Bakan Koca, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın başından itibaren süreci hassasiyetle takip ettiğini belirtti.

Sağlık Bakanlığının, virüsün ülkeye girişini önlemeye yönelik aldığı tedbirleri 8 bakanlıkla birlikte uyguladığını ifade eden Koca, "Cumhurbaşkanımız da özellikle korona tedbirlerinin en üst düzeyde alınması ve konuya azami duyarlılık gösterilmesini özellikle istiyor. Bu anlamda da Bilim Kurulunun önerilerinin hassasiyetle uygulanması talimatını verdi." dedi.

Türkmenistan sınır kapısının kapatılmasıyla mahsur kalan tır şoförlerinin sosyal medyadaki yardım çağrılarının hatırlatılması üzerine ise Bakan Koca, şöyle konuştu:

"Sosyal medyada birtakım görüntüleri biz de gördük. O görüntüler daha ilk zamanda çekilen görüntüler. Hatta yer yer bazı kişilerin yemek masası olduğu halde yemeklerini tabildotu alıp, dışarıda yemeyi ve onun da görüntülerini servis etmeyi, sonra bunu da itiraf ettiklerini biliyoruz. Biz ilk günden itibaren özellikle sınırdan içeriye girişleri azami düzeyde kontrol etme kararını sıkı bir şekilde uygulamak istiyoruz. Bunu vatandaşımız için yaptık."

"GELDİĞİMİZ NOKTA, ALDIĞIMIZ KATI TEDBİRLER SAYESİNDE OLDU"

Bakan Koca, sınırda alınan tedbirlerden önce İran'dan kara yoluyla günlük 4 bine yakın giriş-çıkış olduğunu hatırlatarak, şöyle devam etti:

"Hava yoluyla da en az bu kadardır. Dolayısıyla bu kadar yoğun bir giriş çıkışın olduğu bir bölge ve enfeksiyonun da şu an hangi boyutlara geldiğini görüyoruz. Eğer o gün o kararları almış olmasaydık şu an biz bu salgını farklı yaşardık. Dolayısıyla vatandaşımız için bunu aldık. Ben sınıra gittiğimde de özellikle uyarımı yaptım. Biz buradan bu tedbirleri almak zorundayız. Bu imkanlarımızı her geçen gün artırma çabası içindeyiz. Özellikle sınırdan gelenin muayeneleri yapılıp Kum ve Meşhed öyküsü olanları göndermemeye, 14 gün gözlem altında tutmaya... Hastalık bulgusu varsa hastane ortamında takip etmeye, numune ve sonrası için gerektiğinde evde gözleme devam. Yine herhangi bir hastalık bulgusu yoksa o durumda da 14 günlük gözlemi, devamında Bilim Kurulu'nun da önerisiyle 2-3 günlük takipten sonra eğer herhangi bir hastalık bulgusu yoksa, gerektiğinde evde de 14 gün gözlem altına alınmasını süreçte sağladık. Tır şoförlerinin bu anlamdaki gelişlerini bir daha sayıyı artırarak hızlandırabilir miyiz diye... Habur gibi birtakım kapılarımızda da o ticareti engellememek üzere biz buradan tır şoförünün karşıya geçmeyeceği, karşıdan da şoförün buraya gelmeyeceği tarzda birtakım yöntem ve damper değişimi ve benzeri birtakım yaklaşımlar devreye soktuk. Ticaret de etkilenmesin ama enfeksiyonda da salgından da mutlak korunabilir olalım diye... Bu dönemde aldığımız tedbirlerin ne kadar katı olduğunu biliyoruz. Şu an geldiğimiz noktanın bu katı tedbirlerle olduğundan da emin olalım."

"ENFEKSİYON YOK, VARMIŞ GİBİ KENDİMİZİ İZOLE EDELİM"

Sağlık Bakanı Koca, yurt dışına çıkışlarla ilgili de şu uyarıyı yaptı:

"Vatandaşımıza ısrarla şunu söylüyoruz; mümkün olduğunca yurt dışına gitmeyin. Yurt dışından dönüşlerinizde de ne olursunuz 14 gün evlerinizde kendinizi izole edin. Çocuğunuza, eşinize, annenize babanıza, yakınlarınıza bulaştırmayın.

Yurt dışında enfeksiyonun Avrupa özelinde, özellikle İran zaten bütün bölgeye yayılmış durumda. Mahkumların da salıverildiğini biliyoruz. Bütün ülkeye yayıldığını yetkililer söyledi, biz de biliyoruz. Bu anlamda 14 gün kendilerini evde izole etmeleri gerekiyor. İngiltere şu an okulları tatil etti. Biz bunu ısrarla illa enfeksiyon olduktan sonra yapmayalım, şu an enfeksiyon yok ama varmış gibi kendimizi şu dönemde izole etmeyi, dışarı mümkün mertebe çıkmamayı, yurt dışına mümkün mertebe gitmemeyi, kalabalık ortamlara girmemeyi, hastalık bulgusu olanların maske kullanması gibi önlemlerimizi, vatandaşımızın hassasiyetle uygulamasını özellikle istiyoruz. Bilim Kurulu, bakanlık ve devlet olarak istiyoruz."

Bakan Koca, İstanbul'da havalimanında ne tür tedbirler alındığına ilişkin bir soruya karşılık şu bilgileri aktardı:

"Termal kamera devrede. Biz, dünyada, Avrupa bölgesinde, hatta Amerika'da termal kamera uygulamasına geçilmediği dönemden önce geçtik. Halen bütün Avrupa daha termal kameraya geçmiş durumda değil. Bütün Amerika termal kameraya geçmiş durumda değil. Biz bunu sınırlarda da hava alanlarında da yaptık. Bu dönemde transit yolcular için de benzer şekilde termal kamera uygulaması devrede. Eksik olan bu anlamda herhangi bir durumun olmadığını özellikle söylemek istiyorum."

"İRAN İLE PAZARTESİ GÜNÜ SKYPE ÜZERİNDEN BİR İLETİŞİMİMİZ OLACAK"

Bakan Koca, şu an 23 ülkeyle bilgi paylaşımı yapmak üzere bakanlık çalışanlarının devrede olduğunu anlatarak, şunları kaydetti:

"Kimi zaman malzeme yardımı da ayrıca söz konusu. İran ile ilgili de biz her zaman devredeyiz. Bakan yardımcımız, bakan yardımcısıyla sürekli devrede. Bugün büyükelçi de geldi. Onlara da hangi tedbirlerimizi aldığımızı ve alınması gereken tedbirleri aktardık. Pazartesi günü için de ayrıca Skype üzerinden bir iletişim olacak. Bu iletişimlere de devam edeceğiz. Azerbaycan'dan bir heyet geldi. O heyeti bilgilendirdik. Hatta şimdi bir bilim insanımızı oraya gönderme noktasında bir plan yaptık." CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç'un Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a yönelik açıklamalarını eleştiren Bakan Koca, "Virüsü ülkemize bugüne kadar sokmamayı başardık. Meclis'teki doğrusu akıl almaz davranışı görünce de çok şaşırdığımı ifade etmek istiyorum. 'Koronovirüs Meclis'e girmiş' dedim. Milletimiz bu kişiyi ve gerekenleri karantinaya gerekirse almasını bilir." ifadesini kullandı.