“ATI ALAN KÖPRÜYÜ GEÇTİ”
14 liradan 8 liraya kadar gerileyen fındık fiyatları için "Bu bugünkü şartlarla kabul edile bilir bir fiyat değil" diyen FİSKOBİRLİK Yönetim Kurulu Başkanı Bayraktar, “Bu aşamada FİSKOBİRLİK ne yapabilir ? Aslında biz bunu sezon başında konuştuk, sezon başında biz üreticiye 'emanete fındık vermeyin, kendi depolarınızda saklayın, eğer kendi depolarınızda saklayamıyorsanız illa emanete verecekseniz FİSKOBİRLİK'in kapıları size açıktır' dedik. 'Tercihinizi FİSKOBİRLİK’ten yana kullanın ki fındık fiyatı da aşağı düşmesin' dedik ama maalesef emanetçinin önüne geçemedik. Bir kısım üreticinin alışkanlıları sebebiyle FİSKOBİRLİK beklediğimiz anlamda tercih edilmedi. Dolayısıyla bugün gelinen noktada maalesef emanetle kurulan düzenin hem üreticisi hemde mağduruyuz. Biz yine alımlarımıza devam edeceğiz, ediyoruz zaten yine bir miktar piyasanın üzerinde alımlarımıza devam edeceğiz ama bugün itibariyle ne derler ‘atı alan köprüyü geçti’ Bugün artık bizim gibi kurumların bu işe müdahale edip döndürmesi mümkün değil” ifadelerini kullandı.
"DEVLET HER YIL 800 MİLYON LİRA PARA HARCAR AMA HİÇBİR ANLAMI OLMAZ"
Doğrudan destek adı altında uygulanan sinerjinin fındık problemini çözecek bir sonuç doğurmayacağını savunan Bayraktar, “ Devlet karşılıksız vereceğim diyorsa ayrı. Devlet karşılıksız çiftçisine yardım ediyor, sorun yok ama devlet müdahale alımından vazgeçiyor. Bunun karşılığında doğrudan destek dediği modele geçiyor ve bu modelde fındıkta var sayılan problemleri çözecek dediği için söylüyorum; bu model ve uygulama problemleri çözmez. Devlet her yıl 800 Milyon lira para harcar ama hiçbir anlamı olmaz. Bunu her yıl söyledim ama maalesef fındık az olduğu için kamuoyu, üretici bu işle uğraşırken çok fazla farkına varmadı. Dolayısıyla bu strateji ile devlet bu işin kontrolünü birilerine bırakıyor ve bu doğru değil” şeklinde konuştu.
"EMANETE FINDIK VERMEKTEN VAZGEÇMEMİZ LAZIM"
Geçen sene rekoltenin beklenenin üzerinde olduğunu vurgulayan Bayraktar, ”Eğer üretici emanet ile ilgili tavrını değiştirmez ise devlette eğer müdahale etmez ise piyasayı da oyun kurucu pozisyonunda olan ticari işletmeler bununla oynuyor. Dolayısıyla bunun üzerinde ısrarla sezon başı emanete vermeyin, para lazımsa FİSKOBİRLİK’ten bozdurun veya illa emanete verecekseniz FİSKOBİRLİK’e verin demiştim ama maalesef o sebeple veya bu sebeple üretici bu davranışı göstermedi ve maalesef korktuğum başıma geldi” diye konuştu.
“FINDIKTA PİYASA YAPICI TÜRKİYE OLMALIDIR”
Türkiye'nin dünyada fındık üretiminde tekel olduğunu ve dünya fındığının yüzde 75’ini Türkiye'nin ürettiğini hatırlatan Bayraktar, ”Bizden sonra üreten İtalya, orada da yüz bin ton civarında fındık oluyor aslında. İtalya kendi ürettiği fındığı kendisi tüketebilecek durumda yani fındığı satacak olan ülke biziz. Yada dünyada fındık tüketimin artmasını sağlamakla sorumlu ülke biziz. Biz üretiyoruz bizim satmak gibi niyetimiz var. Bizim üreticimizin paylaşması lazım. Bu yüzdende mutlaka piyasa yapıcı rolünde Türkiye olması lazım” diye konuştu.
BAYRAKTAR FINDIK TÜCCARLARINA VE SANAYİCİLERİNE ÇATTI
Bayraktar, fındık tüccarlarına ve sanayicilerine tepki göstererek "2009 yılında söküm istediler, şimdi ise 'üretim artsın' diyorlar aslında o insanların tamamını piyasadan silmek lazım” dedi.
Kelli felli sanayicilerin 2009 yılında Bakanlığa giderek "Müdahale alımı doğru değildir" dediklerini hatırlatan Bayraktar, “Ulusal Fındık Konseyi, bilmiyoruz ama nerede hangi ulus ? Şimdi bunlar bakanlığa gittiler dediler ki, ‘Müdahale alımı doğru değil Türkiye’de üretim fazlası var. Dolayısıyla yeni bir sistem lazım’ Biz bunu unuttuk. 2009’da uygulamaya giren stratejinin ana unsurlarından bir tanesi neydi? 'Türkiye’de fındık üretimi fazla, sökülsün’ yani biz söküme destek verdik. Ne zaman 2009’da. Ortalama bizim üretimiz o zaman 650 bin ton. Aradan kaç sene geçti 5-6 sene şimdi 2014’den beri 'üretim arttırılmalı' diyor arkadaşlarımız. 5 sene önce sökülsün diyen bir yapı 5 sene sonra eğer 'üretim iki katına çıksın' diyorsa aslında o insanların tamamını piyasadan silmek lazım. Bu kadar ciddi bir hata olabilir mi? ama maalesef Türkiye’de oldu. Unuttuk 2009 yılında söküme destek istediler” ifadelerini kullandı.
"DOĞRUDAN DESTEK ÜRETİCİYE YAPILMIŞ YANLIŞTIR”
Doğrudan destek uygulamasına da tepki gösteren Bayraktar, “Devlet üreticisine karşılıksız para verecekse verebilir ama doğrudan destek müdahale alımına alternatifse doğrudan desteği savunmak bilerek veya bilmeyerek üreticiye yapılan çok ciddi bir yanlıştır. Fındıkta niye fiyat düştü? Çünkü ziraat odaları konuştuğu için düştü. O zaman biri de derki siyasetçi müdahale etmediği için düştü. Başkası derki şunun yüzünden düştü. Neden düştüğü çok net belli bir, müdahale alımı olmak mecburiyeti vardı ki Türkiye’de fındık gibi bir ürün serbest piyasaya bırakılamazdı. Fındık gibi bir ürün devletin kontrolünden alınarak tuttu dünyada bu konuda daha etkin olan daha güçlü olan sermayenin kontrolüne bırakıldı. Bu niye şimdi ortaya çıktı çünkü 2009 yılından bu yana bu yanlış uygulama ortaya konulduktan sonra Türkiye’de pek fazla fındık olmadı. Olmayınca bunu hissedemedik. Biz zannettik ki seri sistem ve seri üretim zannettik. Bunu çok net söylüyorum; bütün siyasi partiler, sivil toplum örgütleri, bütün odalar tamamı 2009 yılından bu yana her sene devlet müdahale alımına alternatif olarak bu modele geçtiği halde bu doğrudan destek devam etsin diye hükümete gittiler ve bu üreticiye yapılmış en büyük yanlıştır” diye konuştu.
KezeyNews Dergisi
