MANİSALI girişimci 83 yaşındaki Osman Nuri Ses, çiftçilerin soğuk havalarda uğrayacağı don zararını en aza indirmek amacıyla traktör kuyruk milinden alınacak hareketle çalışacak 'Donsavar' (rüzgar makinesi) makinesi yaptı. Ses, makineyi Manisa Valisi Erdoğan Bektaş'a tanıttı.
Manisa Valiliği Brifing Salonu'nda yapılan tanıtım toplantısına Vali Erdoğan Bektaş, Vali Yardımcısı Mehmet Yüce, Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürü Erbil Kalmış, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Manisa Müdürü Levent Arslan, Celal Bayar Üniversitesi (CBÜ) Üniversite Sanayi İşbirliği Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür  Yrd. Doç. Dr. Saim Kural, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü yetkilileri, Ons Aşı Makinaları Sahibi Osman Nuri Ses ve oğlu İsmail Ses, Erber Makine Kalıpçılık adına Ali Manav ve Melih Erber katıldı.
Manisalı mucit Osman Nuri Ses, arazinin büyüklüğü ve çiftçinin alım gücüne göre, iki kategoride traktör kuyruk milinden alınacak hareket ile çalıştırılacak 'Donsavar'ın seri üretimi için destek almak amacıyla Manisa KOSGEB'e proje sunduklarını söyledi.
Manisa'da don olayına sebep olan soğuk havanın genelde 15 Mart ile 20 Nisan tarihleri arasında, bir ila üç kez görüldüğünü söyleyen Ses, donu önlemek için ısı farkının artı olarak sağlanması, hava sirkülasyonu meydana getirilmesi, havanın zemin katmanında oluşan buz zerreciklerinin bitki üstünde oluşmadan erimesini sağlamak için sisleme duman uygulaması yapıldığını ifade etti.
"UYGULAMA YÜZDE YÜZ ETKİLİDİR"
Don olayını önlemede bugüne kadar yapılan yağmurlama ve sisleme uygulamalarının yeteri kadar etkili olmadığının görüldüğünü söyleyen Ses, "Çünkü bu uygulamaların 0-3 veya 4 derecenin altında meydana gelen soğuklarda koruyucu tesiri ortadan kalkmaktadır. Bunun yanı sıra meyve bahçelerinde kullanım imkanı yoktur.
Çare olarak dünya genelinde gelişmiş ülkeler bu konuda 1930'lardan 1960'lara kadar süren AR-GE çalışmalarıyla günümüzde kullanılmakta olan rüzgar makinelerini yapmıştır. Rüzgar makineleri 11 metreyi bulan kule yüksekliğiyle, o yükseklikte bulunan 3 ile 7 derece olan sıcak havayı zemine paralel kendi ekseni etrafında 360 derece dönerek her istikamete ve belli bir mesafede etkili olacak şekilde rüzgar oluşturarak yaymakta ve bitkinin soğuktan etkilenmesini önlemektedir. Uygulama yüzde yüz etkilidir. 2000'li yıllara gelinceye kadar dünya üzerinde 200 bin adedi bulan rüzgar makineleri, değişik noktalarda kurulmuş bulunmakta olup, ülkemizde Adana'da bulunan ithalatçı firma tarafından ithal edilip kurulan makine sayısı 625 adettir. Ağırlıklı olarak Çukurova bölgesinde narenciye bahçelerinde çalışmaktadır. Dünyada üretilen rüzgar makineleri, 150-200 h.p. gücünde dizel motorlarla çalıştırılmaktadır. Etki alanı 55 ile 60 dekar arasındadır. Bunların yurdumuza getirilip kurulması, maliyet olarak 30-35 bin Amerikan dolarıdır. Bizim önerimiz olan projede, bu makinelerin bir kısmı çiftçimizin sahip olduğu arazinin büyüklüğüne göre genelde imalat maliyeti düşük olsun diye traktör kuyruk milinden alınacak hareketle çalıştırılacak rüzgar makineleri olacaktır. Üretim tamamen yerli olacak ve ithalatın önü kesilecektir" dedi.
Osman Nuri Ses'i tebrik eden Vali Bektaş, destek aşamasında bir problem gözükmediğini belirtti. Vali Bektaş, Manisa KOSGEB Müdürü Levent Arslan'dan 'Donsavar' projesiyle ilgilenerek gerekli desteğin sağlanması konusunda yardımcı olunması istedi.
Osman Nuri Ses, Vali Bektaş'a gösterdiği ilgi için teşekkür etti.

FOTOĞRAF