Göğüs Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Necmiye Gül Temel, Kanal S ekranlarında "Akciğer kanseri nedir, görülme sıklığı nedir?", "Neden gün geçtikçe kanser hastalığı artıyor?", "Akciğer kanserinin en güncel tedavi yöntemleri nelerdir?", "Akciğer kanseri hastalarının belirtileri?" sorularını yanıtladı Akciğer kanseri nedir, görülme sıklığı nedir? Akciğer dokunuşunda ki hücrelerin anormal bir şekilde büyümesiyle meydana gelir. Bu hücrelerin kontrolsüz büyümesi sonucunda dokunun etrafını sararak büyür ya da uzak organ metastazı sıçramalarla beraber gelir. Dünya sağlık örgütünün raporuna göre yılda ortalama 1 milyon 600 bin akciğer kanserine bağlı ölüm var. Ülkemizde de erkeklerde en sık görülen akciğer kanseri, kadınlarda da 4. Sıklıkta görülmekte. Ortalama tespit yaşı 65 yaş ve 40 yaş altında da nadir görülüyor. Neden gün geçtikçe kanser hastalığı artıyor? Akciğer kanseri için en önemli faktör tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı yani sigara. Sigara kullanımı arttıkça buna bağlıda akciğer kanserinin arttığını görüyoruz. Sadece içenlerde değil pasif içicilikte pasif maruziyette de %20-30 risk artıyor. Sigara içmeyen akciğer kanseri olmaz mı ne yazık ki öyle bir şey yok. Sigara içmeyenlerde de akciğer kanseri gözükebiliyor bunlarda da çevresel maruziyet, aile öyküsü onları tespit ediyoruz. Asbest maruziyeti var. Yalıtım malzemelerinde kullanılan ya da toprağın içinde ki asbest ince lifler bunlar solunduğu zaman da akciğer kanseri gelişme ihtimali artıyor ne yazık ki. Akciğer kanserinde tanı yöntemleri nelerdir? Herhangi bir nedenle çekilmiş akciğer grafisi ya da toraks BT de genelde bu şekilde hastalar bize gelir. Öksürük balgam bu hastaları içinde tespit ettikleri lezyonları bize yönlendirirler. Bu şekilde bulduktan sonra hastanın lezyonunu yerine ve durumuna göre ek tetkik yöntemleri planlıyoruz bunlarda özelleşmiş tetkikler oluyor. Hastanenimizde yoğun yapılan EBUS, ultrasonlu bronkoskopi ya da düz bronkoskopi, girişimsel radyolojide ki arkadaşlarımızla ortak tomografi eşliğinde biyopsilerle beraber doku tanısını koyduktan sonra sistamik evrelemeye bakıyoruz. Nükleer tıptan özel bir tetkik istiyoruz pet filmi, buna göre de hastanın evresine, yaşına, ek hastalıklarına göre de yolumuzu çizmeye devam ediyoruz. Akciğer kanserinin en güncel tedavi yöntemleri nelerdir? Hastalığın evresi yerleştiği yer, hastanın yaşı, ek hastalıklarına göre tedavi planını ortak multidisipliner şekilde karar veriyoruz. Şu anda kendi çalıştığım hastanede göğüs hastalıkları uzmanlarıyla beraber bunu değerlendiriyoruz. Buna göre hasta uygunsa biz kendi açımızdan şu an ocak ayından itibaren göğüs hastanesinde torakoskopi kapalı akciğer rezeksiyonları yapıyoruz ama hastanın yaşı ek durumları ya da lezyonun yeri uygun değilse ışın, ilaç, cyberknife denilen özellikle radyasyon onkologlarının yaptığı tedavilerde mevcut. Kendi branşım adına da biz şu anda kapalı akciğer cerrahileri ile ilgileniyoruz. Akciğer kanseri ameliyat edilebilen bir hastalık mıdır? Akciğer kanseri ameliyat edilebilir hastalıktır ama tümörün yeri ve boyutu, hastanın ek durumları uygunsa bu cerrahi yapılabilen sörvey de çok güzel yüz güldüren bir kanser türüdür. Kapalı ameliyatın, açık ameliyata göre avantajları nelerdir? Kapalı ameliyatta hastanın postop amliyat sonrası dönemde ağrısı çok daha az oluyor. Erken dönemde mobilize yani hareket ettirebiliyoruz. Ağrı yönünden ciddi bir rahatlık ve erken dönemde normal sosyal hayatına dönmesi ve tabi bir de kozmetik olarak gene açık ameliyatlarda biz 20-30 cm’lik kesilerle yaparken kapalı ameliyatta bu en fazla 5 cm’e kadar çıkıyor. Hangi yaş aralığında hangi ameliyat türünü daha çok uyguluyorsunuz? Bizim akciğer kanseri olan hastalarımızda cerrahi sonrası en dikkat etmelerini istediğimiz şey sigara içmemeleri. Elimizde ki doku çoğu zaten sigaradan harap olduğu için kanserli bölümü çıkartıyoruz, harap olmuş tüm akciğeri değil. Kesinlikle sigara içmeyecekler. Bol protein destekli beslenecekler, karbonhidrattan fakir beslenme diyetisyenlerle beraber ortak onkolojiyle beraber görüşerek bir plan yürütüyoruz. Hiçbir yaş bu teknik şartlarda bize geç değil. Akciğer kanseri hastalarının belirtileri nelerdir? Öksürük, kanlı balgam, öksürükte şöyle sigara içen hastalar zaten öksürürler, öksürüğün karakteri değişir, miktarı artabilir, hasta bir farklılık olduğunu hisseder genelde göğüs hastalıkları uzmanına başvururlar ondan sonrada iş bize kadar gelir. Akciğer kanserinde erken teşhisin önemi nedir? Akciğer kanserinde şu an bir tarama programı yok. Bunun gelişeceğini umuyoruz. Özellikle akciğer nodülleri üzerinde bir planlama program var oluyor ama şu an için net bir bilgi olmadığından yanlış bir açıklama yapmak istemem. Sigara için hastaların özellikle öksürük ve balgamlarında ki miktar değiştiği zaman mutlaka göğüs hatalıkları uzmanlarına başvurmalarını öneririm. Sigarayı bırakırlarsa daha kaliteli bir hayat. Akciğer kanseri ameliyatları kimlere uygulanabilir kimlere uygulanamaz? Operabıl yani cerrahi olabilen bir akciğer kanseri olan hastada baktığımız belli parametreler var. Öncelikle hastanın yaşı, ek hastalıkları ve solunum fonksiyon kapasitesi bizim için çok önemli bunlar için üfleme testleri yaptırıyoruz. Üfleme testini yapamamış stres olmuş hastada tam kavrayamamış hastada da yaptığımız merdiven çıkma testi, 6 dakika yürüme testleri var. Bunlarla beraber hastanın +1’de kardiyak kalple alakalı bir problemi var mı? Kalp doktorlarıyla beraber değerlendirdiğimizde testler sonucunda hep hasta ve yakınlarıyla beraber oturup risk paylaşımı yaparız. Ona göre cerrahiye alırız her hasta illa cerrahi olacak diye bir kural yok. Yaşı ileri diye de bu hasta ameliyat olamaz diye bir kural yok. Hastalık değil de hasta bazında değerlendiriyoruz hastaları. Akciğer kanserinde evreleme nasıl yapılır ve neden önemlidir? Evreleme tomografi çekildikten sonra tanısını koyarız hastanın Ebusla bronkoskopi ultrasonla ya da biyopsi girişimsel radyolojiyle birlikte tanıyı koyduktan sonra da pet filmi istiyoruz. Bu pet filminde kafa tabanından ayak parmağına kadar hasta taranır. Nükleer tıp uzmanları değerlendirir. Beyin emarı isteriz hastanın uzak organ mesastazı var mı? Lenfoma mesastazı var mı? Bunlarla beraber değerlendirdikten sonra eğer mediastinel yani kalpten çıkan büyük damarlar ve soluk borularının yan taraflarında lenf nodlarında da hastalık tutulumu varsa ona göre öncesinde ışın, ilaç önerebiliyoruz. Sadece hastayı ışın ilaca yönlendirebiliyoruz ve de ameliyat öncesi ışın ilaç aldırıp sonrasında cerrahi için hastayı yeniden değerlendiriyoruz. Buna göre doğru tedavi için evreleme kesinlikle çok önemli. YAREN YALNIZ SAMSUN HABER İLE İLGİLİ İÇERİKLERE GÖZ ATIN.