Samsun'un Katolik halkı için hizmette bulunan ve Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı bir ibadet evi. Günümüzde birinci dereceden sit alanı olarak tescillenmiş ve koruma altına alınmış durumda.

Kilisenin kökeni 1845 yılında Gürcistan'da yaşayan İtalyan asıllı 8 kapusen rahibin yaşadıkları ülkeyi terk etmek zorunda kalması ve yolculuk sırasında Karadeniz üzerinden geçerken bu bölgede yalnız yaşayan, kilisesi olmayan Latin Katolik vatandaşlarla birlikte Samsun'a gelmesiyle başlıyor.

HANGİ PADİŞAH İZİN VERDİ
Padişah V. Murat, özellikle Hristiyan inancına büyük saygı göstermiş, Müslüman ve Hristiyan halkların bir arada yaşamalarını istediğini önemle vurgulamış ve bu nedenle 1876'da Samsun'a bir kilise inşa edilmesi için özel bir izin verdi. Padişahın emri üzerine 8 metreye 12 metre olan küçük bir kilisenin yapımına başlanmıştır. İki yıl sonra padişah kilisenin tapusunu da gönderdi. Fransız Konsolosluğu, kilisenin güvenliğini korumak üzere sorumluluğu üzerine almıştır. Kilisenin yapımının 1885'te tamamlanmasından sonra rahiplerin yaşayabilmeleri için kilisenin yanına bir manastır ve Hristiyan ailelere kiralanmak üzere ek bir bölüm yapılmıştır. Aynı zamanda bir de mezarlık inşa edilmiştir. Kilisenin duvarları fresklerle süslenmiştir.

JÖN TÜRKLER KİLİSEYİ ELE GEÇİRDİ!
V. Murat tarafından kurulmasına izin verilen kilise, 1913'te Jön Türkler tarafından ele geçirildi. Rahipler çatısı akan iki küçük odaya yerleşmek zorunda bırakılmış ve yıkılmak üzere olan kilisede hiçbir tamire izni verilmedi. Jön Türkler diğer odaları da ele geçirmiş ve kendi isteklerine göre kullanıp diğer kişilere kiraya vermişlerdir. Tamirine izin verilmeyen kilise ve manastır bölümleri yıkılmaya terk edilmiştir. Padişahın verdiği resmi belgelere el konulmuştur. Bu dönemde geçmişte nüfusunun %30'u Hristiyan olan Samsun'da yaklaşık yüz kadar Hristiyan vatandaş kalmıştır. Bu vatandaşların ise yetmişi Amerikalı ve İtalyan, 30'u ise Ermeniydi.

1998'TE RESTORE EDİLDİ!
Anadolu Kiliseleri baş sorumlusu Peder Ruggero Franceschini, 1998 yılında kilisenin yenilenmesine karar vermiş ve yardım etmiştir. Bu dönemde Romanyalı bir çift olan Elena ve Niko adlı Katoliklerin bu çalışmalara büyük yardımı oldu. Bu çalışmalar kilisenin inşa edildiği tarihten itibaren gerçekleştirilen ilk büyük yenileme çalışmasıdır.

RAHİBE BIÇAKLI SALDIRI
2006 yılında ise kilisenin rahibi Pierre Francoisse Rene Brunissen, akli dengesi bozuk olan Attila Nur isimli bir şahıs tarafından bıçaklanmış, yaşının ilerlemesi üzerine dinlenmeye çekilmek için kendi ülkesine dönmüştür. Kilise hizmetine ise o yıldan itibaren İtalyan ve Türk olan Matteoli ailesi devam etmiş ve etmektedir.

Mater Dolorosa Katolik Kilisesi, günümüzde muazzam mimarisiyle turistlerin yoğun ilgisini görmeye devam ediyor. Samsun gezinizde Mater Dolorosa Katolik Kilisesini mutlaka gezmelisiniz.