Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Aralık ayı enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
2017 yılında döviz kurundaki sıçramaların maliyetleri olumsuz etkilediğini ve 2005 yılından bu yana en yüksek yıllık enflasyonun kaydedildiğini belirten ATSO Başkanı Davut Çetin, 2018 yılında enflasyonu tek haneye çekme hedefinde döviz kuru ve Merkez Bankası’na olan güvenin belirleyici olacağını söyledi.
Aralık ayı zam şampiyonu patlıcan
Başkan Çetin, “2017 Aralık ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de yüzde 0,69, Yurtiçi ÜFE’de yüzde 1,37 olarak açıklanmıştır. Yıllık enflasyon ise 2005 yılından bu yana en yüksek düzeye çıkarak, tüketici fiyatlarında yüzde 11,92, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 15,47 olarak gerçekleşmiştir. Aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler yüzde 23,10 ile patlıcan, yüzde 20,62 ile nar ve yüzde 15,15 ile salatalık olurken, en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddeler yüzde 17,03 portakal, yüzde 16,27 ile ıspanak ve yüzde 10,06 ile pırasa olmuştur. Aylık bazda enflasyondaki en fazla artış yüzde 1,69 ile “ulaştırma”, yüzde 1,52 ile “gıda ve alkolsüz içecekler” ve yüzde 1,18 ile “ev eşyası” gruplarında görülürken, en fazla düşüş yüzde 2,39 ile “giyim ve ayakkabı” grubunda görülmüştür. Yıllık bazda enflasyondaki en fazla artış %18,24 ile “ulaştırma”, yüzde 13,79 ile “gıda ve alkolsüz içecekler ” gruplarında gerçekleşmiştir” dedi.
Yıllık enflasyonda gıda ve ulaştırma grubu başı çekti
Aylık enflasyon artışının sebze-meyve başta olmak üzere gıda fiyatları artışından ve otomobil ile dayanıklı tüketim malları fiyatlarındaki artıştan kaynaklandığını ifade eden Çetin, “yıllık yüzde 11.9 oranındaki enflasyonun yarısı eşit ağırlıkta olmak üzere yine gıda ve ulaştırma grubu fiyatlarındaki artıştan kaynaklanmıştır. Taze sebze ve meyvede yıllık fiyat artışı yüzde 27 olarak saptanmıştır. Gıdada süt ürünleri fiyat artışları, ulaştırma grubunda mazot fiyatının %14, LPG dolum bedelinin yüzde 21 artması, otomobil fiyatı artışının yüzde 36’ya ulaşması, köprü geçiş ücretleri ve elektrikli ev aletleri fiyat artışları enflasyonu yükselten faktörler olmuştur. Dolayısıyla döviz kurunda ortaya çıkan sıçramaların maliyetlerle birlikte beklentileri de etkilediği görülmektedir. Çekirdek enflasyon yıllık olarak manşet enflasyona yakındır, ancak son iki ayda yavaşlama eğilimindedir. Normal koşullarda baz etkisiyle önümüzdeki aylarda enflasyonda yavaşlama beklenirken, son günlerde yapılan zamlar ve asgari ücret ayarlamasıyla enflasyon beklentisinin katılaşması riski doğmuştur.”
2017’de elektrik fiyatlarının sabit tutulması enflasyonu frenledi
ATSO Başkanı Çetin şöyle devam etti:
“Yİ-ÜFE’de aylık ve yıllık artışta en önemli etken demir-çelik fiyatlarındaki artıştır. Ham petrol ve doğal gazla birlikte ithal girdi fiyatlarındaki artış, tüm sektörlerde maliyetleri TÜFE’nin üzerinde artırmıştır. 2017 yılında elektrik fiyatlarının sabit tutulması enflasyonun daha fazla yükselmesini önleyen bir faktör olmuştur. 2018 yılında enflasyonun tek haneye çekilmesinin kolay bir hedef olmayacağı, döviz kuru ve Merkez Bankasına güvenin belirleyici olmaya devam edeceğini söyleyebiliriz. KOBİ’ler yüksek enflasyonun talep tarafında daraltıcı bir etki yaratma riskine ve fiyat-maliyet dengesizliklerine daha fazla dikkat etmelidir.”
Batı Akdeniz enflasyonu; Türkiye ortalamasına göre aylıkta düşük, yıllıkta yüksek
Batı Akdeniz enflasyonu hakkında da bilgi veren Davut Çetin, “Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık yüzde 0,42, yıllık bazda yüzde 12,02 olarak gerçekleşmiştir. TR61 Bölgesi (Antalya-Isparta-Burdur), 26 bölge arasında aylık enflasyonda 24. yıllık enflasyonda ise 16. sırada yer almıştır. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi’nin, aylık enflasyonda ortalamanın altında, yıllık enflasyonda ise ortalamanın üzerinde olduğu görülmüştür.
Bölgede ana harcama grupları itibariyle bir önceki aya göre en yüksek artış yüzde 3,74 ile “sağlık”, yüzde 1,58 ile “haberleşme” ve yüzde 1,31 ile “ev eşyası” gruplarında görülürken, en fazla düşüş yüzde 4,71 ile “giyim ve ayakkabı” grubunda görülmüştür. Yıllık enflasyonda ise en fazla artış yüzde 18,44 ile “ulaştırma”, yüzde 17,62 ile “sağlık” ve yüzde 14,57 ile “gıda ve alkolsüz içecekler” gruplarında görülmüştür. Bölgemiz enflasyonu Türkiye ortalamasına göre giyim, lokanta-otel ve konut grubunda düşük, sağlık, eğitim, gıda grubunda nispeten yüksek kalmıştır. Kısa dönemde fiyat değişiklikleri bölgeler arasında farklı olabilmektedir. Türkiye’de 2013 yılından bu yana fiyat artış oranı yüzde 227 iken, bölgemizde yüzde 217’dir.”
