Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, önceki gün yaptığı açıklamada kıdem tazminatı reformu yapılacağını ve bireysel emeklilik sistemiyle reformun entegre bir sistemde birleştirilerek fon kurulacağını ifade etmişti. 15 milyon çalışan ve 2 milyon işvereni ilgilendiren sistemin detaylarının önümüzdeki aylarda netleşmesi beklenirken, günümüzde çalışanların kıdem tazminatı hesaplaması tam olarak bilinmeyen konuların başında geliyordu.
Birikmiş kıdem tazminatlarının fona aktarılması daha önce gündeme gelmiş ancak işverenler bu duruma sıcak bakmamıştı. Kıdem tazminatında tavan tutarı memur maaş katsayısına, taban tutarı ise asgari ücret artışına endeksli olarak biliniyor.
1 Ocak itibarıyla taban tutar brüt asgari ücret olan 2558 liraya çıktı. Yani 2018’e göre 525 liralık artış oldu. Tavan tutar ise 5434 liradan 6017 liraya yükselmiş oldu. Brüt maaşınız 7 bin lira, 10 bin lira ya da 20 bin lira olsa dahi kıdem tazminatı hesabında her yıl için en fazla 6017 lira baz alınacak.
İstifa edince de kıdem alınabiliyor
Tazminat sadece işten çıkarılma durumunda değil, istifa durumunda da alınabiliyor. Ancak, istifa eden çalışanın 8 Eylül 1999'dan önce işe girip 15 yıl sigortalı olması ve en az 3600 günü tamamlaması gerekiyor. Aynı şekilde, 1999 yılından sonra giren çalışanlar da 25 yılın ardından 4500 günü doldurmaları halinde istifa edip kıdem tazminatı almaya hak kazanıyor.
Bir aylık brüt ücret
Günümüzdeki uygulamada kıdem tazminatı SSK'lı çalışanlara veriliyor. Kıdem tazminatı almak için bir iş yerinde en az bir yıl çalışma şartı bulunuyor. Tazminat her bir yıl için bir aylık brüt ücret kadar oluyor. Fon kurulduğu takdirde ise bu sistemin nasıl düzenleneceği bilinmiyor.
İhbar güvencesi
Kanuna göre, işveren işçisini işten çıkarmadan önce işçisine bu durumu bildirmek zorunda. İşçinin çalışma süresi 6 aydan kısa olduğu takdirde en az 2 hafta, 6 aydan fazla 1.5 yıldan az ise en az 4 hafta, 1.5 yıl ile 3 yıl arasında ise en az 6 hafta, 3 yıldan fazla ise en az 8 hafta öncesinden işten çıkarılacağını bildirmek zorunda oluyor. Bu duruma ihbar süresi denirken, haber vermeden işten çıkarmalarda ihbar tazminatı da alınabiliyor.
10 günlük çalışan da kazanabiliyor
İhbar tazminatı kazanmak için senelerdir çalışmanız gerekmiyor. 10 gün çalışan bir işçi de ihbar tazminatı hak edebiliyor. İhbar tazminatının hesabında da brüt ücret dikkate alınır. Ama bunda tavan sınırı yok. Örneğin; 10 bin lira brüt maaşı ve 5 yıl çalışması olan işçi, net 26 bin 980 lira kıdem, 15 bin 531 lira ihbar tazminatı alır.
