Bozok Üniversitesi Tarım ve Doğa Bilimleri Fakültesi Zootekni Bölümü tarafından başlatılan ve Bozok Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenen proje ile Yozgat’ta üretilen kazların geleneksel yapısını bozmadan ve gerçek verim seviyelerine ulaşarak üreticiler tarafından kaz yetiştiriciliğinin yaygınlaşmasını sağlamak amaçlanıyor.
Bozok Üniversitesi Tarım ve Doğa Bilimleri Fakültesi proje sorumlusu Araştırma Görevlisi Mehmet Akif Boz, kaz yetiştiriciliğinin Yozgat için Yozgat hayvancılığı içerisinde en popüler dallardan bir tanesi olduğunu belirterek, “Bunun da sebebi de Yozgat Türkiye kaz varlığı içerisinde ilk 10 sırada yer almakta ve halk severek kaz etini tüketmektedir. Yozgat’ta Ziraat Fakültesi açıldıktan zootekni bölümünde hayvancılık üzerine ne yapılabilir diye düşünüldüğünde ilk göze çarpan kaz yetiştiriciliği oldu. Bozok Üniversitesi olarak mevcut durumu tespit etmek amacıyla bütün köylerde birebir görüşmeyle beraber mevcut durum ortaya konulup potansiyel ölçüldü. Daha sonra gerçek verimleri ortaya koyabilmek adına köylerden toplanan 6-7 aylık kazlar üzerinde çalışmalar yapıldı. Kesim, karkas ve et özellikleri tespit edildi . Anket ve kesim çalışması sonunda Yozgat ilinde dört farklı renk türüne sahip kaz tespit edildi. Daha sonra bu kazların birbirleri arasında fark var mı veya yok mu bunu tespit etmek amacıyla Bozok Üniversitesi tarafından desteklenen projeyle farklı tüy rengine sahip kazalarda kesim ve karkas özellikleri tespit edildi” dedi.
Bundan sonraki çalışmaların yine Yozgat’ta temin edilen kazlardan verim durumunun tespit edilmesi olduğunu ifade eden Boz, “Bu çakışmamızda biz 4,5 kiloluk canlı ağırlık 2,3 kilo karkas ağırlığı tespit ettik. Türkiye ortalamasının üzerinde canlı ağırlık tespit etmiş bulunuyoruz. O yüzden Yozgat kazları Türkiye’de üzerinde çalışması gerekliliği bulunuyor. Bu yüzden çalışmamıza Yozgat yerli ırklarını geliştirebilir miyiz veya gerçek özellikleri neler bu konu üzerinde şuanda yoğunlaşmış bulunuyoruz. Özellikle Yozgat’ın batı illerine yakınlığı sebebi ile tüketim merkezleri de Ankara ve batı illeri olduğu için Yozgat ilinde kaz yetiştiriciliğinin geliştirilebilmesi için Bozok Üniversitesi olarak bütün çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. 2012 TUİK verilerine göre 18 bin adet kaz varlığı görülmekte Türkiye’de 7. Sırada bulunmakta 2010 rakamları 33 bin seviyesinde idi ve Türkiye’de 3. Sıradaydı bu yılın henüz açıklanmayan kaza varlığı verilerine göre bir artış olduğu belirtiliyor. Yörede talep karşısından yüksek verim artışı gözleniyor. Geçen yıllar 20-30 tane kaz yetiştiriciliği yapan aile varken bu yıl 150-160 seviyelerine çıktı. Popületesi arttıkça fiyatta yüksek seyrettikçe üretimin artacağını düşünüyoruz” diye konuştu.
Hedeflerinin geleneksel yapısını bozmadan ve gerçek verim seviyelerine ulaşarak kaz yetiştiriciliğini en iyi şekilde üreticinin yapmasını sağlamak olduğunu vurgulayan Boz, “ Bu yönde kazların ırkların en güzel şekilde değerlendirilebilmesine maliyeti düşük verimi yüksek hayvanlarla çalışmasını sağlamak istiyoruz. Kaz eti yüksek enerjili ve yüksek kalorili etler gurubuna giriyor. Özellikle kaz eti tüketen insanlar kış döneminde tüketmeyi severler . Çünkü yağlanmaya bağlı olarak ette bir lezzet oluşur ve bu lezzet geleneksel olalar değerlendirilir. Türkiye’de dört mevsim olarak tüketim bulunmamakta sadece kış dönemine yoğunluk verilmekte Nisan Mayıs ayı çıkışlı kazlar Kasım, Aralık ve Ocak döneminde kesilerek karın yağmurun olduğu dönemlerde o halkın hayvansal protein ihtiyacını enerji ihtiyacını karşılar” ifadelerini kullandı.
