BAFRA'NIN COĞRAFİ KONUMU VE ÖZELLİKLERİ
Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Samsun ilinin ilçesi Bafra, Karadeniz’e yaklaşık 20 kilometre uzaklıktadır. Denizden yüksekliği 20 metre olan Bafra, Kızılırmak Nehri’nin taşıdığı alüvyonlarla oluşmuş geniş bir ova üzerinde kurulmuştur. Bafra Ovası tamamen Kızılırmak tarafından şekillendirilmiş olup, nehrin denize yakın kesimlerinde birçok göl meydana gelmiştir. Kızılırmak, Sivas’taki Kızıl Dağ’dan doğarak Orta Anadolu boyunca geniş bir alanı kapsayan yaylar çizmekte ve Bafra’dan Karadeniz’e dökülmektedir. Nehrin toplam uzunluğu 1.151 kilometredir.
BAFRA İSMİNİN KÖKENİ
Bafra isminin kökeniyle ilgili farklı görüşler bulunmaktadır. Bunlardan biri, ilçenin bulunduğu yerde M.Ö. 521 yıllarında Fenikeliler döneminde ticaret gemilerinin yanaştığı koylara kurulan ticaret evlerinin “Bafira” olarak adlandırıldığı yönündedir. Bu isim zamanla Bafra’ya dönüşmüş olabilir.
Bazı kaynaklar ise Bafra adının “Bafiros” olarak kullanıldığını belirtmektedir. Bu ismin Venedikliler, Cenevizliler ve Rumlar tarafından benimsendiği tahmin edilmektedir. Özellikle Rumların isimlerin sonuna -os ekleme alışkanlıkları dikkate alındığında bu görüş bir ölçüde mantıklı görünmektedir. Ancak Bafra’nın asıl adı olup olmadığı kesin değildir; çünkü bu topluluklar gittikleri yerlere kendi isimlerini de ekleme geleneğine sahipti. Dolayısıyla “Bafiros” adı, Bafra’nın yanında takma bir isim olarak kullanılmış olabilir.
Bir diğer iddia ise Bafra isminin Farsça kökenli “Baf-Rah” kelimesinden türediğidir. Bu ifade “yol almak” anlamına gelmekte olup, halk arasında zamanla sondaki -h harfi düşmüş ve Bafra ismi ortaya çıkmıştır.
En güçlü ihtimal ise ilçenin adının “Bavra”dan geldiğidir. Tarihi kaynaklarda birçok kez “Bavra” olarak geçmektedir. Osmanlı döneminde, dildeki V harfinin F’ye dönüşmesi yaygın bir durumdur; tıpkı Avşar’ın Afşar, Kevgir’in Kefgir, Vişne’nin Fişne olarak değişmesi gibi, “Bavra” da zamanla “Bafra” hâline gelmiştir. Yapılan araştırmalar, Bafra isminin en az 350 yıldır kullanıldığını göstermektedir.
