AYDIN'ın Söke ile Kuşadası İlçesi'ndeki betonlaşmaya direnen 30'a yakın ağacın 'Anıt ağaç' statüsüne kavuşturulması için Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD), tarafından çalışma başlatıldı. Koruma altına alınması gereken ağaçlar için Kuşadası ve Söke belediyelerine proje sunulacağı bildirildi.
Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği geçen yıl, kriterlere uyan ağaçlara 'Anıt ağaç' statüsü kazandırılması için, Çevre ve Şehircilik Aydın İl Müdürlüğü Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'na başvurdu. Buradan gelen uzmanlar ağaçları incelenmesine ve büyük bölümünün anıt ağaç statüsüne kavuşturulacağı belirtilmelerine rağmen bugüne kadar olumlu bir yanıt gelmedi. Bu beklenti sürerken, Koçak Kanyonu'nda, başvuru listesindeki bir sandal ağacının kesilmesi EKODOSD'u tekrar harekete geçirdi. Kuşadası'nda her yıl düzenli olarak takip ettikleri 16 ağacın aynı akibete uğramaması için bir çalışma daha başlatan EKODOSD, Alman Göttingen Üniversitesi'nde ekosistem planlama ve yönetimi konusundaki önemli projelerde görev alan bilim insanı ve EKODOSD bilim danışmanı üyelerinden Prof.Dr. Hüseyin Cahit Şat ile söz konusu ağaçları yerinde inceledi. İlk defa 1963 yılında Kuşadası'nda incelemeler yaptığını söyleyen Şat, şöyle dedi:
"Geçen süreç içinde inanılmaz değişimler yaşanmış. Yoğun yapılaşmalar nedeniyle çok önemli özellikler, yitirilmiş, kent ekolojisi olumsuz etkilenmiş. Yine de bu kadar yoğunluk içinde, asırlardır yaşamlarını sürdürmeyi başaran ve günümüze kadar ulaşan ağaçlarla karşılaşmamız çok sevindirici. İncelediğimiz bu ağaçlar insanların olumsuz ve bilinçsiz müdahaleleri, bazılarının iyi niyetle ama yanlış uygulamalar nedeniyle, ama hepsinde sorun olduğu tespit edilmiştir. Bu durumları nedeniyle doğanın bizlere tarihsel bir miras olarak bıraktığı bu canlıların acil bir şekilde rehabilite edilerek, yaşamlarını biraz daha ileriye götürülmesi gerekir. Yapılacak onarım çalışmalarında hemen hepsinin beslenme zorluklarının bulunduğu gözlenmiştir. Bu durumun sonucu olarak hastalanan bu ağaçlar en kısa süre içerisinde gerekli bakım ve onarımı yapılmalıdır.Yaptığımız incelemelerde gördüğümüz 16 ağacın anıt nitelikte olması olasılığı üzerine, en kısa zamanda bunların yaş, çap, boy, tür, göğüs ve tepe çaplarının ilgili araç ve gereçle saptanması için EKODOSD'la bir çalışma gerçekleştireceğiz. Her bir ağacın özellikleri gerçeğe yakın bir şekilde tespit edildikten sonra, anıt nitelikleri meydana çıkacaktır. Bu ağaçların korunması, aynı zamanda bir turizm kenti olan Kuşadası için çok önemlidir."
AĞAÇLAR TURİZMİN HİZMETİNDE
EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü de Bizans, Selçuklu, Osmanlı dönemlerini yaşamış ve günümüze kadar gelebilmiş ağaçların korunması için, Kuşadası Belediye Başkanlığı'na bir proje sunacaklarını söyledi. Sürücü, ağaçların bulunduğu arazi sahipleriyle protokol yaparak ağaçları korumaya alacaklarını belirtirken şöyle konuştu:
"İçlerinde 4 çınar, 2 meşe, 4 zeytin, 4 menengiç, 1 dişbudak ve 1 ekşikaradut olan ve her birinin ayrı bir hikayesi bulunan ağaçların, Kuşadası turizmine de kazandırılması için tanıtım ve bilgilendirme panoları ve broşürleri hazırlamayı düşünüyoruz. Hem ağaçları görmek, hem de Kuşadası'nın doğasını yakından izlemek isteyen yerli yabancı konuklar için, turizm acenteleri bu konuda 1 günlük tur programı düzenleyebilir. Aynı zamanda ağaç rotaları üzerindeki yerel mutfak, Kuşadası'nın köyleri ve otantik müzeleri de gezme imkanı bulabilirler. Aynı şey Söke için de geçerli."
HERKES DESTEK VERMELİ
Sürücü, anıt ağaç olarak tescillenip koruma altına alınması gereken ağaçları kaderlerine terketmeyeceklerini belirterek, şöyle devam etti:
"Tüm bu ağaçlar, Kuşadası tarihinin doğal zenginlikleri olarak günümüze kadar ulaşabilmiştir. Ancak kimisi defineciler tarafından bir işaret olarak değerlendirilip kazılmakta, kimisi de ocak olarak kullanılıp yakılmakta ve reklam panosuna çevrilmektedir. Ağaçların bulunduğu arazi sahipleri, Kuşadası Belediyesi, bilim insanları, sivil toplum örgütleri ve vatandaşların işbirliğiyle, bu doğal mirasları bilimsel yöntemlerle geleceğe taşımak ve daha sağlıklı bir hale getirmek için yapılacak çalışmalara herkes destek olmalıdır."

FOTOĞRAFLI