Samsun'un daha önceden depremler üreten (Örneğin 1943 ladik depremi 7.2 Ms) Kuzey Anadolu Fay hattına yakın olmasından kaynaklı olarak etkilenme riski olduğunu söyleyen TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Şube Başkanı Özcan Özen, "Zemin etüdlerinin denetlenmesi açısından ülkede bir sıkıntı var. Özellikle Samsun'da. Yerel yönetimlerde, belediyelerde ve yapı denetim firmalarında deprem konusunun uzmanı olan jeofizik mühendisleri yok. Bu da büyük bir risk teşkil ediyor" dedi.
JEOFİZİK MÜHENDİSLERİ YOK
Samsun'da hissedilen iki büyük depremin ardından, kamu kurumlarına, yerel yönetimlere ve yapı denetim firmalarına büyük görevler düştüğünü kaydeden Özen, "Zemin etüdleri yapılırken deprem dalgalarının binanın oturacağı zeminde nasıl davranacağının ölçütü olan sismik ölçümler Yapılıyor, ancak yeterli sayıda değil. Konu ile ilgili denetleme olmadığından, prosedürü tamamlamaktan öteye geçmiyor. Yerel yönetimlerde, belediyelerde, yapı denetim firmalarında, konusunda uzman jeofizik mühendisi olmadığından, zemin etüdlerinde sismik ölçümlerle elde edilen ve zemin sınıflarının belirlenmesinde önemli olan dinamik parametreler hakkında bilgilendirmek gerekiyor. Biz bunu defalarca söyledik. Bakanlıklarla da görüştük, yerel yönetimlerle de görüştük. Zemin etüdlerinin denetlenmesi açısından eksiklikler var. Özellikle Samsun'da. Yerel yönetimlerde, belediyelerde ve yapı denetim firmalarında deprem konusunun uzmanı olan jeofizik mühendisleri yok. Bu da büyük bir risk teşkil ediyor" diye konuştu.
SAMSUN'DA ZEMİN YUMUŞAK
Kahramanmaraş merkezli depremin Samsun'da da bazı noktalarda yaklaşık 4 ila 4.9 arasında hissedildiğini dile getiren Özen şöyle devam etti: "Samsun'daki zeminlerin yüzde 70-80'i yumuşak. Deprem dalgası geldiğinde bazılarının daha fazla hissetmesi buna bağlı. Bazı Zeminlerin titreşimleri büyütme özelliği var. Atakum ve Canik'te üst taraflarda kaya zeminler var. Ama yine de tam anlamıyla sağlam bir zemine sahip diyemeyiz. Çünkü Ayrışma derecesi ve topografyanında ayrıntılı irdelenmesi gerekmektedir. Özellikle sahil şeridinde kum zeminler ve yeraltısuyu olduğu için, Bu özelliklere sahip zeminlerde taneler arası yer değiştirme çok kolay olacaktır, Biz buna zeminde sıvılaşma diyoruz. Bu tür zeminlere Deprem dalgası geldiğinde Taneler arası Yer değiştirme Kolay olacağından Üst yapıyı denge de durabilme konusunda yoracaktır. Bu durum da binanın yan yatması, Batması kaçınılmaz hale geliyor. Bölgemizde bina bazında yapılan zemin etüt çalışmalarında bunların hepsi irdeleniyor. Ancak Denetleme mekanizmasında, Konusunda uzman Jeofizik Mühendislerinin olmayışı, saha çalışmalarının denetlenmemesi Eksiklikleri ortaya çıkarıyor. Yapıdenetimler ve Belediyeler bu konudaki eksiklerini tamamlamaları gerekiyor. Samsun, denetleme mekanizmasında Özellikle Zemin etüdlerinin denetlenmesi konusunda Çok eksik. Yerel yönetimlerde jeofizik mühendisleri yok."
YÖNETMEKLİKTE ZORUNLU
Depremlerin ardından Hatay'a giden, incemelerde bulunan ve çalışmalara katılan Özen, bölgedeki gözlemlerini de Samsun Medya Grubu'yla paylaşıp sözlerini şu şekilde tamamladı: "Ülkemiz bir deprem ülkesi ve son depremlerle herkesin bunu daha iyi anladığını düşünüyorum. Deprem Ansızın Gelebiliyor. Sarsıntının hissedilmesi ile İlk yapılması gereken kolon ve kirişlerden uzakalaşarak, Deprem Çantasınında yanımıza alarak Yatak, baza gibi yerlerde hayat üçgenini oluşturacak şekilde Çök kapan tutun sistemini yapmaktır. Daha sonra sarsıntının geçmesini beklemek. Bu kadar büyük depremde bina yıkılmazsa zaten bir problem yoktur. Bina bir hasar aldığında hayatta kalabilmek bu söylediklerime bağlı. İlk olarak vatandaşların bu konuda bilgilendirilmesi gerekiyor.
Depreme Hazır olmalıyız derken Yapılaşmanın başından sonuna kadar (Yer seçimi, İmar planları vb.) doğru çalışmaların yapılması ile hazır olmaktan bahsediyoruz En basiti Konuşmamızda sürekli bahsettiğimiz, Yönetmelikte jeofizik çalışmaların yapılması gerektiğinden bahsediyor ama bunun bir denetleme mekanizması olması gerekiyor. Yapı denetim firmalarının hiçbirinde deprem uzmanı yok. Yönetmelikte Bu ölçümlerin yapılması zorunlu Ancak Bunları çözecek olan bunları anlayacak olan denetleme mekanizmasında jeofizik mühendisleri yok. Bu sefer yaptığımız çalışmalar askıda kalıyor. Önce bunun benimsenmesi lazım. Depreme hazırlanma konusunda biz bundan bahsediyoruz, Sistemin eksiksiz olması gerektiğinden. Deprem bölgesindeki binaların hepsi Ya yıkılmış Yada oturulamayacak şekilde hasar almış. Zemin koşullarının da etkisi ile Kolon kiriş taşıyıcı sistemi Deprem esnasında çok fazla direnç gösterememiş. Birdaha böyle büyük depremlerin ve can kayıplarının olmamasını diliyoruz.
Haber Kaynak: Merve İLHAN
SAMSUN HABER İLE İLGİLİ İÇERİKLERE GÖZ ATIN.
