Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun, elektrik abonelerinden alınan kayıp-kaçak parasının iadesi yönündeki kararı aboneleri sevindirdi. Ancak uzmanlar, enerji tüketiminde yüzde 73 oranında dışa bağımlı olan Türkiye’nin daha çok tasarrufa gitmesi görüşünde.
Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Özel Hukuk Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ayşe Havutçu, “Yargıtay’ın kararının ardından mevcut yasalara göre abonelerin bireysel olarak başvurmak zorunda. Ancak yeni bir yasa çıkarılması halinde tüm aboneler aynı anda iade ya da gelecek dönemdeki faturalarında taksitli ödeme yapabilecek. Karar emsal gösterilerek, tüketicilerin, bireysel olarak dağıtım şirketlerinden kayıp kaçak bedeli olarak ödedikleri meblağı hesaplatıp 2 bin TL altında ise tüketici hakem heyetlerine, 2 bin TL üstü ise tüketici mahkemelerine başvurmaları gerekiyor. Davada, aboneler, hem halen tahsil edilen kayıp-kaçak bedeli için tedbir isteyecek hem de geçmiş 10 yıllık bedelin iadesini talep edecek. Bu karar üzerine milyonlarca dava açılabilecek ve dağıtım şirketlerinin abonelere milyarlarca lirayı bulan tutarda kayıp-kaçak bedeli ödemesi söz konusu olacak” dedi.
“ELEKTRİK FATURASINA DA DEVLET YARDIM ETSİN”
Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Alternatif Enerji Kaynakları Teknolojisi Programı Sorumlusu Selen Çekinir ise basit önlemlerle elektrik faturalarında yüzde 50 oranında tasarruf etmenin mümkün olabileceğini belirtti. Çekiner, “İşsizlik oranının yüksekliği ve düşük gelir seviyesi dolayısıyla, özellikle doğu bölgelerde yüksek olan elektrik kaçak oranını azaltmak için gelir seviyesi düşük olan insanların elektrik faturasının bir bölümü devlet tarafından karşılanabilir. Devlet, gelir seviyesi düşük olan insanlara nasıl sağlık yardımında bulunuyorsa günümüzde hayatımızın bir parçası haline gelmiş olan elektrik için de benzer yardım yapılabilir” dedi.
FATURULARDA YÜZDE 50 TASARRUF SAĞLAYAN ÖNERİLER
Çekinir, elektrikte kayıp-kaçağı önlemek, daha az enerji harcamak için ise şu önerileri sundu:
"-Üreticiler, ürettikleri cihazların enerji tüketimlerini azalmaları yönünde teşvik edilmeli
-Tüketiciler, enerji verimi yüksek cihazlar kullanmaları konusunda teşvik edilmeli
-A sınıfı cihazlar kullanılmalı
-Verimi yüksek (lümen/Watt oranı yüksek) ampuller kullanılmalı, kullanılmayan lambalar kapatılmalı
-Güneş ışığından mümkün olduğunca fazla yararlanılmalı
-Televizyon gibi elektronik cihazlar çalışmadıkları zaman stand-by’da bırakılmamalı.
-Buzdolabı ihtiyaca uygun büyüklükte alınmalı, kapağı sık sık açılıp kapatılmamalı
-Çamaşır ve bulaşık makineleri tam dolu iken ve düşük sıcaklıklarda, ön yıkamasız çalıştırılmalı, kurutma makinesi yerine, asarak güneşte kurutma tercih edilmeli
-Yemek pişirmek için fırın yerine ocak tercih edilmeli
-Uzun sürede pişen yemekler için düdüklü tencere kullanılmalı
-Elektrikli sıcak su ısıtıcılarında kullanılacak miktar kadar su ısıtılmalı".
KAYIP –KAÇAK ORANLARI
EPDK’nın 2013 verilerine göre, kayıp - kaçak oranı, Dicle Elektrik firmasının sorumluluk bölgesinde yüzde 75.41, Van Gölü Elektrik bölgesinde ise yüzde 65.84 oranında gerçekleşti. Bu bölgeleri elektrik dağıtım firmalarına göre, Aras yüzde 27.58, Toroslar yüzde 15.24 Yeşilırmak yüzde 11.47 ile izledi.
Ege’de ise İzmir ve Manisa’ya hizmet veren Gediz’de yüzde 9.73, Denizli, Aydın ve Muğla’ya hizmet veren Aydem’de yüzde 7.61, Kütahya, Afyon ile Uşak’ın içinde 5 ile hizmet veren Osmangazi’de yüzde 7.86 kayıp - kaçak oranı gerçekleşti. En az kayıp – kaçak oranı ise yüzde 6.14 ile Trakya Elektrik Dağıtım bölgesinde gerçekleşti.